________________
सर्ग-१५
૨૩૩
॥ अथ पंचदशः सर्गः प्रारभ्यते ॥
अथ तत्र जिनो नेमि-विहृत्य बहु भूतले । भाग्येन समवासार्क-ल्लोकानां धर्मचेतसां ॥१॥ समागमनमाकर्ण्य, श्रीमतो नेमिनो विभोः । तुतुषुरिकालोका, निदानशंकयाकुलाः ॥२॥ केचिज्जानंति चारित्रं, ग्रहीष्यामो जिनांतिके। कैश्चिद्विशेषतो धर्मा-नुष्ठानं च करिष्यते ।। इति धर्मरतलोकः, समन्वितो नरायणः । ययौ नेम्यंतिके नत्वा-औषीद्धर्मोपदेशनां ॥४॥ तां निशम्य महामोह-निद्राविद्रावकारिणीं । केचिदाददिरे दीक्षां, केचिद्वैराग्यमादधुः ॥५॥ कृष्णोऽपि वासुदेवत्वा-दीक्षा ग्रहीतुमक्षमः । वैराग्येण युतो गेह-मागत्य बुभुजे सुखं ॥६॥
હવે ભગવાન નેમિનાથ પૃથ્વી ઉપર વિહાર કરતા કરતા ધાર્મિક લોકેના ભાગ્યથી દ્વારકાપુરીમાં સમવસર્યા. ભગવંતનું આગમન સાંભળીને નિદાનની શંકાથી વ્યાકુળ થયેલા દ્વારિકાવાસી લેકે સંતુષ્ઠ થયા. અને જુદી જુદી વિચારણા કરવા લાગ્યા. કેટલાક લોકે વિચારે છે કે “ભગવંતની પાસે આપણે ચારિત્ર ગ્રહણ કરીશું.” કેટલાક વિચારે છે કે “આપણે ગૃહસ્થધર્મની વિશેષ આરાધના કરીશું' ધાર્મિક લેકેની સાથે શ્રીકૃષ્ણ શ્રી નેમિનાથ ભગવાનની પાસે જઈ વંદના કરીને ધર્મદેશના સાંભળવા બેઠા. મોહરૂપી નિદ્રાને દૂર કરનારી ભગવંતની વૈરાગ્યમયી દેશના સાંભળીને, કેટલાક લોકે વૈરાગ્ય પામી દીક્ષા ગ્રહણ કરવા માટે તત્પર બન્યા. શ્રીકૃષ્ણ, પૂર્વજન્મના નિદાનના કારણે વાસુદેવપણું પ્રાપ્ત થવાથી દીક્ષા લેવા માટે અસમર્થ હોવાથી, વૈરાગ્યભાવે સાંસારિક સુખેને ભેગવતા ગૃહસ્થવાસમાં રહ્યા.
बलभद्रेण भूपाल-विद्याधरैश्च यादवैः । पूरितायां सभायां च, सिंहासने स्थितो हरिः ॥७॥ बिरुदैर्बहुबंदीनां, स्तूयमानः समंततः । चामरोज्यमानः स, पर्षदोंद्र इवाबभौ ॥८॥ तदा राजांगजैर्युक्त-स्तत्र प्रद्युम्न ईयिवान् । प्रणम्य पितरं प्राप्य, समयं स व्यजिज्ञपत् ॥९॥ संसारानित्यतावक्त्री, निशम्य नेमिदेशनां । संजातं मम वैराग्यं, संयमग्रहणात्मकं ॥१०॥ पितस्तव प्रसादेन, भोगा भुंता मयाखिलाः । तानप्यशाश्वतान् जानन्, जातो वैरंगिकोऽस्म्यहं । अतो देहि ममादेश-मुपदेशं यथाहंतः । चारित्ररत्नमादाय, शृणोम्यहं निरंतरं ॥१२॥ इति तद्वचनं श्रुत्वा, कृष्णोऽभूद्भरिदुःखभाक् । बलदेवादयो भूपा, जाताः सदुःखविस्मयाः ॥ मुकुंदोऽपि ततोऽवादी-दरे पुत्र! पवित्रधीः । संप्रत्यवसरो दीक्षा ग्रहणस्य तवास्ति कः ॥ धीरेषु धीरताधारी, वीरेषु वोरतान्वितः । भूरिभोगिषु भोगी त्वं, कांतिमत्सु च कांतिमान् ॥ राज्यभोगविलासानां, दिनानि तव यौवने । वर्त्तते सांप्रतं पुन, न चारित्रोचितानि च ॥१६॥ ततो गृहाण साम्राज्यं, भुक्ष्व भोगाननेकधा । गृहीतव्यस्त्वया पश्चात्, संयमो वार्धके सुत! ॥ अपरेप नृपाः प्राहुः, प्रद्युम्नं धैर्यसंयुताः । बिभेषि प्रथमं किं त्व-मेव द्वारवतीक्षयात् ।१८। ३०