________________
૫૦
પ્રાચીનપ્રથમકર્મગ્રન્થ જે કર્મના ઉદયથી પુરુષ પ્રત્યેની ઇચ્છા થાય તે સ્ત્રીવેદનો વિપાક બકરીની લીંડીના દાહ સમાન છે. ૫૧. इत्थीए पुण उवरिं, जस्सिह उदएण रागउप्पजे । सो तणदाहसमाणो, होइ विवागो पुरिसवेए ॥ ५२ ॥
જે કર્મના ઉદયથી સ્ત્રીઓ ઉપર રાગ થાય તે પુરુષ-વેદનો વિપાક ઘાસના અગ્નિ સમાન છે. પ૨. इत्थीपुरिसाणुवरि, जस्सिह उदएण रागउप्पज्जे । नगरमहादाहसमो, सो उ विवागो अपुमवेए ॥ ५३ ॥
જે કર્મના ઉદયથી સ્ત્રી અને પુરુષ એમ બંને ઉપર આસક્તિ ઉત્પન્ન થાય તેનપુંસકવેદનોવિપાકનગરના મહા અગ્નિ સમાન છે. ૫૩. तिण्ह वि होइ विवागो, मिच्छाओ जाव बायरो ताव । हासरईअरइभयं, सोगदुगुंछा उ अह भणिमो ॥ ५४ ॥
ત્રણેય પણ વેદનો વિપાક મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકથી અનિવૃત્તિ બાદર ગુણસ્થાનક (૧ થી ૯ ગુ.ઠા.) સુધી હોય છે. હવે હાસ્ય, રતિ, અરતિ, ભય, શોક, જુગુપ્સા એમ હાસ્યાદિપક અમે કહીએ છીએ. પ૪. सनिमित्तऽनिमित्तं वा, जं हासं होइ इत्थ जीवस्स । सो हासमोहणीयस्स होइ कम्मस्स उ विवागो ॥ ५५ ॥
આ સંસારમાં જીવને નિમિત્ત હોય અથવા નિમિત્ત ન હોય અને જે હાસ્ય થાય તે હાસ્ય મોહનીય કર્મનો વિપાક છે. ૫૫.
सच्चित्ताचितेसु य, बाहिरदव्वेसु जस्स उदएणं । होइ रई रइमोहे, सो उ विवागो वियाणाहि ॥ ५६ ॥
