________________
૪૪
પ્રાચીન પ્રથમકર્મગ્રન્થ निद्दापणगं तत्थ उ, चउभेया दंसणस्स आवरणे । सुहपडिबोहो निद्दा बीया पुण निद्दनिद्दा य ॥ २२ ॥
| દર્શનાવરણીય કર્મમાં નિદ્રા પાંચ છે. તથા દર્શન સંબંધિ આચ્છાદન કરનાર ચાર દર્શનાવરણના ભેદો છે. સુખપૂર્વક જેમાં જાગી શકાય તે નિદ્રા અને બીજી વળી નિદ્રાનિદ્રા છે. ૨૨. सा दुक्खबोहणीया, पयला पुण जा ठियस्स उद्धाइ । पयलापयल चउत्थी, तीए उदओ उ चंकमणे ॥ २३ ॥
તે નિદ્રાનિદ્રાના ઉદયમાં સુતેલાને દુઃખ પૂર્વક જગાડી શકાય છે. ઉભા રહેલાને પણ જે નિદ્રા ઉત્પન્ન થાય છે તે પ્રચલા, ચોથી પ્રચલા પ્રચલા નિદ્રા છે, તેનો ઉદય ગમનમાં થાય છે. ૨૩. थीणद्धी पुण दिणचिंतियस्स अत्थस्स साहणी पायं । सा संकिलिट्ठकम्मस्स उदयओ होइ नियमेणं ॥ २४ ॥
પ્રાયઃ દિવસે ચિંતવેલા પ્રયોજનને સિદ્ધ કરનારી થીણદ્ધિ (સ્યાનદ્ધિ) નિદ્રા સંકૂિલષ્ટ કર્મના ઉદયથી અવશ્ય થાય છે. ૨૪. निद्दापणगं एयं, चक्खू आवरइ चक्खुआवरणं । सेसिंदियआवरणं, होइ अचक्खुस्स आवरणं ॥ २५ ॥
આ પ્રમાણે પાંચ નિદ્રા કહી, આંખનું = દર્શનનું આવરણ કરે તે ચક્ષુદર્શનાવરણીય કર્મ, અને બાકીની ઇન્દ્રિયોનું = ધ્રાણ, રસ, સ્પર્શ, શ્રવણ અને મનનું આવરણ કરે તે અચક્ષુર્દર્શનાવરણીય કર્મ છે. ૨૫. सामन्नुवओगं जं, वरेइ तं ओहिदंसणावरणं । केवलसामन्नं जं, वरेइ तं केवलस्स भवे ॥ २६ ॥
જે કર્મ સામાન્ય ઉપયોગને આવરે છે તેઅવધિદર્શનાવરણીય કર્મ છે. જે કર્મ કેવલદર્શનને આવરે તે કેવલદર્શનાવરણીય કર્મ છે. ર૬,
