________________
શતકનામા પંચમકર્મગ્રંથ
પ્રશ્ન : જિનનામ કર્મની સત્તાં જો અંત:કોડા કોડી સાગરોપમ હોય તો તે આટલી દીર્ધ સત્તા પુરી કેવી રીતે થાય ? જિનનામનો બંધ ત્રણ ભવ પહેલાં થાય છે. અને તે ત્રણ ભવમાં કેવી રીતે પુરાય. કારણકે ત્રણભવનો કુલકાળ બે પૂર્વક્રોડ વર્ષ સહિત ૩૩ સાગરોપમ (વચમાં દેવભવની અપેક્ષાએ) થાય. અને અંતઃ કોડા કોડી સાગરોપમ તે તિર્યંચના ભવો સિવાય પૂર્ણ ન થાય. વળી જિનનામની સત્તા તિર્યંચમાં નિષેધી છે.
ઉત્તર : જિનનામની સત્તા તિર્યંચમાં નિષેધી છે. તે નિકાચિત માટે જાણવું. અનિકાચિત જિનનામની સત્તા તિર્યંચમાં લઈને જવાય. વળી તિર્યંચમાં જિનનામની ઉલના કહી છે. એટલે જિનનામની અંતઃકોડાકોડી સાગરોપમની સત્તા લઈ તિર્યંચમાં ગયા પછી અંતર્મુહૂર્ત પછી તેની ઉદ્દલના કરે. ઉલના કરતાં - પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ કાળ થાય. તેટલા કાળે નિર્લેપ થાય. પંચસંગ્રહ દ્વાર - ૫, ગા. ૪૪ માં તે વાત બતાવેલ છે તે આ પ્રમાણે...
जं इह निकाइयतित्थं, तिरियभवे तं निसेहियं संतं । મિ નસ્થિ વોશો, સવદાવદૃળાસ ||44 || આયુષ્યબંધનો નિયમ
ईगविगल पुव्वकोडी, पलिआसंखंस आउचउअमणा । निरुवकमाण छमासा, अबाह सेसाण भवतंसो ॥38॥
અમળા – અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્તા નિરુવમાળ - નિરુપક્રમ આયુષ્યવાળા અર્થ :- એકેન્દ્રિય અને વિકલેન્દ્રિય (મનુષ્ય - તિર્યંચનું) પૂર્વકોટિ વર્ષનું આયુષ્ય બાંધે અને અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્તા ચારે આયુષ્ય પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમો ભાગ બાંધે. નિરુપક્રમ આયુષ્યવાળને 9 માસ અબાધાકાળ હોય અને બાકીના જીવોને ભવનો ત્રીજો ભાગ અબાવળ હોય ૫૩૪૫
વિવરણ :- એકેન્દ્રિય અને વિકલેન્દ્રિય જીવો ભવાન્તરનું મનુષ્ય અને તિર્યંચનું જ આયુષ્યબાંધે અને તે ઉત્કૃષ્ટથી પૂર્વક્રોડ વર્ષનું બાંધી શકે. જેમ મરૂદેવા માતા એકેન્દ્રિયમાંથી પૂર્વક્રોડના આયુષ્યવાળા મનુષ્ય થયાં.
55