________________
# ભૂયસ્કારાદિ બંધનું સ્વરૂપ છે વધારે પ્રકૃતિ બાંધતો યાવત્ ૨૧ થકી ૨૨ બાંધે ત્યારે નવમો ભૂયસ્કાર હોય. પ્રમત્તાદિ તથા શ્રેણીમાં ૧, ૨, ૩, ૪, ૫, ૯ પ્રકૃતિ બાંધતો ભવક્ષયે જો ચોથું ગુણઠાણ લઈ દેવના ભવમાં જાય તો ૧૭ નો બંધ કરે તે પણ ભૂયસ્કાર બંધ થયો કહેવાય. પરંતુ તે ભૂયસ્કાર ૧૭નો એકજ જાણવો અવધિભેદથી જુદો ગણાય નહી.
એકાદિ ઓછી પ્રકૃતિનો બંધ તે અલ્પતર બંધ જાણવો. ૨૨થી વધારે પ્રકૃતિનો બંધ નથી, તેથી ૨૨ પ્રકૃતિનો અલ્પતર બંધ ન થાય. મિથ્યાત્વથી સાસ્વાદને જવાય નહી. તેથી ૨૨માંથી ૨૧નું બંધસ્થાનક ન આવે પરંતુ ૧૭-૧૩ અને ૯ના બંધસ્થાનકમાંથી આવે એટલે કે ૪થા, પમા, ૬-૭મા ગુણસ્થાનકથી સાસ્વાદને આવે તેથી ૨૧નું બંધસ્થાનક ભૂયસ્કાર બને, પરંતુ અલ્પતર ન બને. नव-भूअगारबंधा, अढेव हवंति अप्पतर बंधा। વો કબૂત્ત વિંધા, અવક્રિયા રસ ૩ મોહમII (બૃહચ્છતક ભાષ્ય. ગા. ૨૬૧) માટે ૨૧ પ્રકૃતિનું અલ્પતર ન થાય. મિથ્યાત્વથી મિશ્ર અથવા ૪થે જાય ત્યારે ૧૭ પ્રકૃતિ બાંધે ત્યારે પહેલા સમયે પહેલું અલ્પતર. ૧૭ પ્રકૃતિ બાંધતો ૧૩ પ્રકૃતિ બાંધે ત્યારે પહેલા સમયે બીજું અલ્પતર ૧૩ પ્રકૃતિ બાંધતો ૯ પ્રકૃતિ બાંધે ત્યારે પહેલા સમયે ત્રીજું અલ્પતર. આ રીતે પ્રકૃતિના બંધ વિચ્છેદથી થાવત્ એક પ્રકૃતિનો બંધ કરે ત્યારે આઠમો અલ્પતર થાય. આમ મોહનીય કર્મમાં આઠ (૮) અલ્પતર થાય.
મોહનીયના ૧૦ બંધ સ્થાનકને વિશે પ્રથમ સમય પછી બીજા આદિ સમયે જેટલો સમય બંધ કરે તે દરેક બંધસ્થાનક અવસ્થિત બંધ. તેથી અવસ્થિત બંધ ૧૦ છે.
ઉપશમ શ્રેણીમાં ૧૧ મે ગુણસ્થાનકે મોહનીયનો સર્વથા અબંધક થઈ કાળક્ષયે ૧૦મે થઇ ૯ મે ગુણઠાણે આવે ત્યારે પ્રથમ સમયે ૧ પ્રકૃતિ (સંજવલનલોભ) બાંધે તે પહેલો અવકતવ્ય બંધ. અને ભવક્ષયે જીવ ૪થે ગુણઠાણે આવે ત્યારે પ્રથમ સમયે ૧૭ પ્રકૃતિનો બંધ કરે. તે બીજો અવકતવ્ય બંધ થાય.
આ રીતે મોહનીયમાં ૯ ભૂયસ્કાર, ૮ અલ્પતર, ૧૦ અવસ્થિત અને બે અવકતવ્ય બંધ હોય. મોહનીયમાં ૨૨ વિગેરે બંધસ્થાનકોમાં અનુક્રમે જ પામે
Tય 30