________________
પુણ્ય - પાપ પ્રકૃતિઓ तिरिदुग असायनीओ, वघायइगविगल निरय तिगं॥ १६ ।। थावरदस वन्नचउक्क, धाइ पणयाल सहिय बासीई।
पावपयडित्ति दोसुवि, वन्नाइगहा सुहा असुहा ||१७॥ પાડું = સર્વઘાતી અને દેશઘાતી પાવપરિત્તિ = એ પ્રમાણે પાપ પ્રકૃતિ Tયાતિ = પીસ્તાલીશ ડોસુવિ = પુણ્ય અને પાપ બન્ને ને વિષે. અર્થ - એ પ્રમાણે બેતાલીશ પુણ્ય પ્રકૃતિ છે. પહેલું વર્જીને સંસ્થાન, વિહાયોગતિ, સંઘયણ, તિર્યંચદ્ધિક, અસતાવેદનીય, ઉપઘાત, નીચગોત્ર, એકેન્દ્રિય, વિલેન્દ્રિય જાતિ, નરકત્રિક (૧૬ સ્થાવરદશક, અશુભવર્ણચતુષ્ક, પિસ્તાલીશ ઘાતી પ્રકૃતિઓ એ સર્વ મળીને ૮૨ પાપ પ્રકૃતિ છે. એ પુણ્ય અને પાપ બન્ને ને વિષે વર્ણાદિકનું ગ્રહણ કરવાથી પુણ્ય પ્રકૃતિને વિષે શુભ વર્ણાદિ અને પાપ પ્રકૃતિને વિષે અશુભ વર્ણાદિ કહેવા ૧૭ના વિવરણ - પાપ પ્રકૃતિઓ - જે કર્મના ઉદયથી જીવને દુઃખ ઉત્પન્ન થાય, અથવા પ્રતિકુળતા થાય તે પાપ. અથવા અશુભ કર્મ તે પાપ. તે ૮૨ પ્રકૃતિ છે. જ્ઞા.-૫. દર્શ.-૯ વેદ.-૧, મોહ-૨૬, આ.-૧, નામ.-૩૪, ગો.-૧, અંત.-૫.
ઉત્તરભેદની અપેક્ષાએ વર્ણાદિ ચાર પુણ્ય અને પાપ બન્નેમાં ગણ્યા છે તેથી બંધમાં ૧૨૦ પ્રકૃતિ છે અને પુણ્ય-પાપ બન્ને મળીને પ્રકૃતિ ૧૨૪ થાય છે.
1. ૨૯ અપરાવર્તમાન પ્રકૃતિ. नामधुवबंधिनवगं, दंसण पणनाण विग्ध परघायं ।
भयकुच्छ मिच्छसासं, जिणगुणतीसा अपरियत्ता. ॥१८॥ અર્થ :- નામકર્મની નવઘુવબંધી, દર્શનાવરણ ચતુષ્ક, પાંચ જ્ઞાનાવરણીય, પાંચ અંતરાય, પરાઘાત, ભય, જુગુપ્સા અને મિથ્યાત્વ, ઉચ્છવાસ, જિનનામ એમ
ઓગણત્રીસ અપરાવર્તમાન પ્રકૃતિ છે. ૧૮ વિવરણ અપરાવર્તમાન-પરપ્રકૃતિના બંધ કે ઉદયને રોકયાવિના પોતાનો બંધ કે ઉદય બતાવે તે, નામકર્મની ૯ ધ્રુવબંધી, - વર્ણચતુષ્ક, તેજસ, કાર્મણ, અગુરુલઘુ, નિર્માણ અને ઉપઘાત.
26
