________________
* સ્થિતિસ્થાનોનું અલ્પબદુત્વ છે ૩૩ શેષ દેવનારકી તિર્યંચ ઉત્કૃષ્ટયોગ
અસંખ્ય ગુણો મનુષ્યો (ચારગતિના સંશી)
આ ૨૮ થી ૩૩ સુધીના બોલ તે ૨૮મા બોલના પેટા ભેદ રૂ૫ બોલ છે તેમ જણાય છે.
યોગની જેમ ચૌદે જીવભેદે સ્થિતિસ્થાનકોનું અલ્પબહુત કહે છે. સ્થિતિસ્થાનક સમયે સમયે એકી સાથે બંધાતી સ્થિતિઓનો સમુહ તે તિસ્થાનક કહેવાય છે. અને જઘન્યથી ઉત્કૃષ્ટ સુધી બંધાતી સ્થિતિના ભેદોને સ્થિતિસ્થાનકો કહેવાય છે.
(વિવક્ષિત સમયે બંધાતી સ્થિતિનું પ્રમાણ તે સ્થિતિસ્થાન, જઘન્ય સ્થિતિબંધથી માંડીને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ સુધીના જેટલા સમય તેટલા સ્થિતિ સ્થાનો કહેવાય છે. એટલે કે કોઈ અંતર્મુહૂર્તની જઘન્ય સ્થિતિનો બંધ કરે તે ૧લું સ્થિતિસ્થાન, બીજો જીવ સમયાધિક જઘા સ્થિતિબંધ કરે તે બીજું સ્થિતિ સ્થાને, એમ સમય સમયની વૃદ્ધિએ ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ સુધીના જેટલા ભેદ તે બધા સ્થિતિસ્થાનો કહેવાય છે.
અહિ અપર્યાપ્ત પછી પર્યાપ્તાના એકેક થકી સંખ્યાતગુણ સ્થિતિસ્થાનક છે. અને સર્વ એકે. ના સૂક્ષ્મક્ષેત્ર પલ્યોપમના અસંખ્યતમા ભાગમાં જેટલા સમયો તેટલા સ્થિતિસ્થાનકો છે અને એક એકથી સંખ્યાતગુણા છે પરંતુ એકે. થી અપર્યાપ્તા બેઇન્દ્રિયના અસંખ્યાત ગુણા છે. કારણકે પર્યાપ્યા બાદ એકેન્દ્રિયના સ્થિતિસ્થાનો પલ્યોપમના અસંખ્યાતમા ભાગના જેટલા સમય તેટલા છે. અને અપર્યાપ્તા બેઈન્દ્રિયના સ્થિતિસ્થાનો પલ્યોપમના સંખ્યાતમા ભાગના જેટલા સમયો તેટલા છે. પલ્યો. ના અસં. ભાગ કરતાં પલ્યો. સંખ્યાતમો ભાગ અસંખ્ય ગણો મોટો હોય તેથી અપર્યાપ્તા બેઈન્દ્રિયના સ્થિતિસ્થાનો અસંખ્યાત ગુણા છે.
૧. અપર્યાપા કરતાં પર્યાપ્તાના સ્થિતિ સ્થાનકો સંખ્યાત ગુણા છે. તેનું કારણ અપર્યાપ્તાની સંશ્લિષ્ટતા અને વિશુદ્ધિ પર્યાપ્ત કરતાં ઓછી હોય. એટલે અપર્યાપાની સંક્લિષ્ટતા અને વિ દ્ધિ વચ્ચે અંતર ઓછું અને પર્યાપ્તામાં અંતર વધારે માટે સ્થિતિસ્થાનોનું અંતર વધારે તે સંખ્યાતગુણ કહ્યાં છે.