________________
(૪૮), બળે રાજાની વાડી મહેલાં આંબાની ડાળ નમાવી તેનાં ફળ લઈ સ્ત્રીને ડેહલે પૂર્ણ કર્યો. રાજાએ અભયકુમારને કહ્યું કે –
આંબાનાં ફળ આ વાડીમાંહેથી તેણે લીધાં ? તે ચેરને શોધી કાઢ જોઈએ.” અભયકુમારે મેટી કુંવારી કન્યાની કથા કહીને બુદ્ધિને બળે તે માતંગ ચેરને પ્રગટ કર્યો અને તેને પકડી લાવ્યા. તેને રાજાએ પૂછયું કે-“ગઢની અંદર મારી વાડી છે, તેનાં ફળ તેં કેવી રીતે લીધાં ?’ એટલે માતંગે ભયથી કહ્યું કે-“મેં વિદ્યાના બળે લીધાં.” - શ્રેણિક રાજાએ કહ્યું કે- તે વિદ્યા જે તું મને આપે તે હું તને મૂકી દઉં.' માતંગે તે વાત માન્ય કરી. તે વારે રાજાએ પોતે સિંહાસન ઉપર બેઠાં થકાં જ વિદ્યા ભણવા માંડી. તેને ઘણી વખત માતંગે વિદ્યા કહી, પણ રાજાને આવડી નહીં. તે વારે અભયકુમાર મંત્રીએ કહ્યું કે-“મહારાજ! વિદ્યા તે વિનય કરવાથી જ આવડે.” તે સાંભળી રાજાએ પોતે સિંહાસનથી હેઠા ઊતરી માતંગને સિંહાસન ઉપર બેસાડ્યો. પોતે માતંગની આગળ બે હાથ જોડી વિદ્યા લેવા બેઠા, તેથી માત્ર એક વાર ચંડાલે કહેલી વિદ્યા રાજાને મુખા થઈ ગઈ. એ રીતે વિનય કરીને વિદ્યા લેવાથી કાર્ય સર્યું.
ઇતિ વિનયે વિદ્યા લેવા આશ્રયી શ્રેણિક રાજાની થા.
હવે બાવીશમી અને વેવીશમી પૃચ્છાના ઉત્તર
બે ગાથાએ કરી કહે છે जो दाणं दाऊणं, चिंतइ हा किसमं मए दिन । - होऊणवि धणरिद्धि, अचिरावि हु नासए तस्स ॥ ३८॥ ... थोवधणोवि हु सत्तिइ, देई दाणं पयट्टइ परेवि । ।
सो पुरिसो तस्स धगं, गोयम संमिलइ परजम्मे ॥ ३९ ॥ | ભાવાર્થ-જે મનુષ્ય દાન દઈને પછી હૃદયમાં એવું ચિંતવન કરે કે– હા ઈતિ ખેદે ! અરે મેં આ દાન ફેકટ
