________________
( ૩૩ ) અને જિનશાસન વિડંબક હોય, તે પુરૂષ દુર્ભાગી થાય છે ૨૯ છે જેમ રાજદેવને ભાઈ ભેજ દેવ એવા પાપના ભેગે દુર્ભાગી થયે; માટે એ બંને પ્રશ્નના ઉત્તર ઉપર રાજદેવ અને ભેજદેવ નામના બે ભાઈની કથા કહે છે.
અધ્યા નગરીએ સેમચંદ્ર રાજા સેમ્ય પ્રકૃતિવાળે છે. તે નગરમાં દેવપાળ નામે શેઠ રહે છે. તેને દેવની નામે સ્ત્રી અને રાજદેવ અને ભેજદેવ એ નામે બે પુત્ર છે. તેમાં મેટભાઈ સર્વ કેઈને ગમતે સુભાગી છે. તેણે આઠમે વર્ષે સર્વ કળાએ શીખી લીધી, અનેક શાસ્ત્ર ભર્યો અને વનવિય પામે થકે કેઈક વ્યવહારીએ આવીને સ્વયંવરકન્યા આપી તેનું પાણિગ્રહણ કરાવ્યું. તે કોઈ પણ સ્થળે જઈને કોઈપણ ચીજને વ્યાપાર કરે તે ત્યાં અવશ્ય લાભ પ્રાપ્ત થાય. તે પુત્ર રાજાને પણ ઘણે માનીતે થયો.
બીજે ના ભાઈ ભેજદેવ છે, તે જન્મથી જ દુર્ભાગી છે. તે જ્યારે વનાવસ્થા પામે ત્યારે તેના પિતાએ ઘણું શેકીઆઓ પાસે કન્યાની માગણી કરી, પણ એને આપવાની કેઈએ ઈચ્છા બતાવી નહીં. તે વારે શેઠે કઈ એક દરિદ્રીને પાંચસો સોનૈયા આપીને તેની કન્યા પરણાવવાનું ઠરાવ્યું. તે કન્યાના બાપે સેનેયાના લેભથી કન્યા દેવાની હા કહી, પરંતુ કન્યા કહેવા લાગી કે- હું અગ્નિમાં પ્રવેશ કરવાનું કબૂલ કરીશ પણ એ ભોગીને પરણીશ નહીં.” એ હઠ લઈ બેઠી. એમ થવાથી વેશ્યાને ધન આપીને તેને ઘેર જવા માંડયું. ત્યાં વેશ્યા પણ એવું ચિંતવવા લાગી કે “જેમ તેમ કરીને આ અહીંયાંથી ચાલ્યા જાય તે સારૂં.” તે કઈ વેપાર કરી આવે તે તેમાં પણ અવશ્ય નુકશાન જ થાય. પૂરું નાણું થવું પણ મુશ્કેલ થઈ પડે. એવી રીતે જો કે તે બેઉ સગા ભાઈ છે, તે પણ આંતરું ઘણું છે.
એકદા કે જ્ઞાની ગુરૂ વનમાં સમવસર્યા. શેઠજી બેઉ પુત્રને સાથે તેડીને તેમને વાંચવા માટે ગયા. તેમને વાંદી ધર્મદેશના
