________________
( ૯ ). હાથ, પગ, નાક, આંગળી પ્રમુખ સર્વ અંગે ગળી ગયાં છે, સ્વરને દુર્ભગ છે. તે લેકે નિંદા થકે સમેસરણમાં આવ્યો. તેને દેખી ગૌતમસ્વામીએ પરમેશ્વર પ્રત્યે પૂછયું કે-“હે ભગવન! એ જીવ કયા અશુભ કર્મને ચગે મહા દુઃખી થયો છે?” ભગવાને કહ્યું કે
એણે પૂર્વ ભવે ઘણાં પાપકર્મ કર્યા છે તેથી એ દુઃખી થયે છે.” વળી તમસ્વામીએ પૂછયું કે મહારાજ એ જીવથી પણ અધિક દુઃખીઓ જીવ કઈ હશે કે જેને દેખી લેક દુર્ગચ્છા–સૂગ કરે, નિંદે, કાઢી મૂકે?” ભગવાન બોલ્યા કે હે મૈતમ! એ જ ગામના રાજાને પુત્ર જગતમાં અત્યંત દુઃખી છે, કારણ કે તે બહેરે, પાંગળો અને નપુંસક છે. હાથ, પગ, કાન, નાક, ભ્રકુટી, મુખ એમાંનાં કેઈ પણ અંગ તે તેને છે જ નહીં. તેની આઠ નાડી માંહી વહે છે અને આઠ નાડી બહાર વહે છે. આઠ નાડી લોહીની અને આઠ પરૂની વહે છે. તે મહા દુર્ગધી છે, શરીરે લેઢા જેવું છે, સદૈવ રેમે કરી આહાર લે છે. તે જીવ અહીંયાં પણ નરકનાં દુઃખ ભેગવે છે.”
તે સાંભળી ગતમસ્વામીને કેતુક ઉપર્યું, તેથી તેને જેવા માટે જવાની ઈચ્છાથી કહેવા લાગ્યા કે-“હે સ્વામિન ! તમે આજ્ઞા આપો તે હું તેને જોઈ આવું.” પરમેશ્વરે આજ્ઞા આપી એટલે ગતમસ્વામી રાજાને ઘેર આવ્યા. રાજા-રાણી બને હર્ષ પામ્યાં. રાણી બેલી કે–મહારાજ! આજ અમારા ઉપર અત્યંત અનુગ્રહ કર્યો. ગતમસ્વામી મૃગાવતી પ્રત્યે બેલ્યા કે-“તમારે પુત્ર મારે જેવો છે.” ત્યારે રાણીએ પિતાના ચાર પુત્ર જે ગુણવંત હતા તેને બોલાવીને ૌતમસ્વામીને વંદાવ્યા. શ્રીૌતમે ધર્મલાભ દીધે. વળી રાણુએ કહ્યું કે–“આજે મારા પર અનુગ્રહ કર્યો. ત્યારે શ્રીૌતમે મૃગાવતીને કહ્યું કે તમારે જે શીલા સરિખે પુત્ર છે તેને જેવા હું આવ્યો છું.” રાણું બેલી કે–“હે ભગવન્! તે પુત્રને તો કઈ ન જાણે તેવી રીતે અમે ભોંયરામાં છાને રાખે છે, તે તમે શી રીતે જાયું?” શ્રીૌતમ બોલ્યા કે-“અમારા સ્વામી શ્રી મહાવીર છે, તે સર્વજ્ઞ છે, તેમના કહેવાથી જાણ્યું. ત્યારે રાણીએ કહ્યું કે–“હે ભગવન ! ક્ષણેક કાઓતો ભેજનવેળાએ હું સારાં વસ્ત્રાભરણ તજી દઈ એક ગાડલીમાં