________________
( ૯૪ )
ત્યાંથી નીકળી કાઇ દરિદ્રીને ઘેર પાસડ એવા નામે પુત્ર થયા. ત્યાં પણ પૂર્વકૃત કર્મને દાષે મુંગા થયા, ફૂટો થયા, જન્મતાં જ માતા મરી ગઇ અને જ્યારે તે આઠ વર્ષના થયા ત્યારે તેના પિતા પણ દેવશરણ થયા. તે લેાકેાનું દાસપણું કરી પેટ ભરવા લાગ્યા. સર્વ જનાને અણગમતા થયા. ત્યારપછી પણ સંસારમાં ઘણા કાળ સુધી રઝળ્યો.
ઈતિ અગ્નિશમેની કથા.
હવે ચાલીશમી પૃચ્છાના ઉત્તર એક ગાથાએ કરી કહે છે.
जो वाहइ निस्संसो, छाउब्वायंपि दुरिकयं जीअं । નિયંતાત્તમંત્રિ, ગોયમ સો જંતુજો હોઇ । ૧૪ ।
ભાવાર્થ:—જે પુરૂષ નિ:શ ંકપણે અથવા નિ:સ્પૃશ એટલે નિર્દય છતા વૃષભાર્દિક જીવની ઉપર ભાર નાખીને (વાહઇ કે॰) વહાવે તેથી છાત એટલે જેમનાં અંગ ત્રુટી ગયાં છે, ઉદ્દાત એટલે જેમના શ્વાસ ઉંચા જ રહે છે અને શરીરની સધિઓ અને માત્ર જેના દુ:ખિત છે એવા દુ:ખિયા વૃષભને તથા કર્મ કરાદિક જીવાને જે દુ:ખી કરે છે તે જીવ હે ગૌતમ ! મરીને પાંગળા થાય. જેમ સુગ્રામવાસી હાલુકણીના પુત્ર કણ નામે હતા, તેણે પૂર્વભવમાં ખળદ અને હાલીને ઘણા ભૂખ્યા-તરસ્યા રાખ્યા હતા તેથી પાંગલા થયા તેમ. તેની કથા કહે છે.
સુગ્રામ ગ્રામે હાલુ નામે કણી છે, તે દયાવંત અને સંતાષી છે. ચારાપાણીના વખત થાય એટલે હળ ખેડનાર હાલીને તથા બળદને છેડી ચારાપાણી આપે. કદાચ ચારાપાણી હાજર ન હાય તા પાતે પણ જમે નહીં, એવા નિયમ કરેલા છે. તેની હેમી નામે સ્ત્રી છે, તે સરલ ચિત્તવાળી છે. તેને કશુ નામે પુત્ર થયા, જે પૂર્વકૃત કર્મે કરી રાગી ને પાંગળા થયા છે. તે જ્યારે માટા થયા ત્યારે ક્ષેત્રની ચિંતા કરવા માટે મળદ
