________________
સાધન-સામગ્રી
લખાણ કેવું હોય તેનો નમૂનો છે. દાસી જો વેચાણથી રાખી હોય તો તેનું લખાણ કેવું હોવું જોઈએ; કોઈને વ્યાજે રકમ ધીરવી હોય તો તેનું લખાણ કેવું કરવું જોઈએ; ભાઈઓ ભાઈઓ વચ્ચે મિલકતની વહેંચણી કરવી હોય તો તેનો લેખ કેવો થવો જોઈએ – તેના અનેક નમૂનાઓ છે. કોઈ બે જણ વચ્ચે મિલકત આદિ માટે કોઈ પ્રકારનો ભારે કલહ થયો હોય અને પછી પાછળથી અમુક રીતે સમાધાન થયું હોય તો તેનો લેખ કેવો કરવો જોઈએ. કોઈ કુટુંબની અમુક વ્યક્તિ કુલાચારથી દૂર જઈ, કુટુંબની કીર્તિને કલંક લગાડે તેવું આચરણ કરનારી નીવડે તો તે વિષે રાજમાં કેવી જાતનું લખાણ કરી આપવું જોઈએ; એક પરિણીત સ્ત્રીના છૂટાછેડા કરવામાં અને તેને બીજે પરણાવવામાં આવે તો તે વિષે રાજકીય સાક્ષ્મવાળું કેવું લખાણ થવું જોઈએ; ઇત્યાદિ અનેક પ્રકારના વ્યવહારના વિવિધ જાતનાં લખાણોનાં સુંદર અને ઉદાહરણભૂત પત્રોનો આમાં સંગ્રહ થયેલો છે, અને તે પરથી એ કાલની અનેક સામાજિક રીતિ-નીતિઓને લગતી બાબતો પર કેટલોક અન્યત્ર અપ્રાપ્ય એવો પ્રકાશ પાડી શકાય છે.
४०
] ]
