________________
સરકારી કર , કી
કચ્છ પ્રજાકીય પરિષદના તેઓ અગ્રગણ્ય કાર્યકર હતાં. તેઓ ખુદ ખાદી પહેરતાં અને તે પણ પોતાના હાથની કાંતેલી જ વિશેષરૂપે જૈનકોન્ફરન્સમાં કચ્છી વ્યક્તિને પ્રમુખપદ અપાવવામાં તેમણે મહત્વનો ભાગ ભજવેલ. જેથી કચ્છનું પ્રતિનિધિત્વ જાળવી શકાય. આવા સમાજ સુધારકનું તા.૧૫-૮૧૯૫૫ ના રોજ અવસાન થયું પરંતુ નાનીખાખરમાં એક સમાજ સુધારક તરીકે તેમનું સ્થાન ચિરસ્મરણીય રહ્યું છે. (૨) શ્રી લઘાભાઇ ગણપતઃ
ધર્મપ્રેમી પ્રજ્ઞાચક્ષુ શ્રી લધાભાઈએ નાનીખાખરના દહેરાસરનો જીર્ણોધ્ધાર કરાવ્યો હતો. તે સંદર્ભે એક પ્રસંગ નોંધનીય છે. જયારે પાટણનો સંઘ કચ્છમાં આવ્યો ત્યારે શેઠશ્રી નગીનદાસે નાનીખાખરમાં નાનું દહેરાસર જોઇને કહ્યું હતું કે, “લધાભાઈ તમારા બંગલા તો જોયા, ખૂબ ગમ્યા, ખૂબજ વિશાળ અને અદ્યતન છે. પણ દાદાજીનું દહેરાસર નાનું છે.”
આ વાત શ્રી લધાભાઈને અસર કરી ગઈ અને શ્રી લધાભાઈ ગણપત તેમણે અદ્યતન અને ભવ્ય દહેરાસરનું નિર્માણકાર્ય નાનીખાખરમાં કરાવ્યું. આવી ધાર્મિકવૃત્તિવાળા લધાભાઈને ત્રણ પુત્રો અને ત્રણ પુત્રી હતી. તેમાં ત્રણ પુત્રો અનુક્રમે : શામજીભાઈ, પ્રેમજીભાઈ અને નાનજીભાઈ હતાં.
શ્રી પ્રેમજીભાઇ લધાભાઇ -
શ્રી લધાભાઈના પુત્ર શ્રી પ્રેમજીભાઇએ પણ નાની ખાખરનાં વિકાસમાં અમૂલ્ય યોગદાન આપ્યું છે. ગામમાં કૂવા અને સ્નાનગૃહ કરાવ્યું જે સ્થાપત્યની દષ્ટિએ પણ વિશિષ્ટ છે. તેમજ સ્નાનગૃહની સાથે આરામગૃહની પણ રચના કરી. વિશેષ બાબત તો એ હતી કે સ્નાનગૃહના પાણીના નિકાલ માટે ગટર પદ્ધતિ દાખલ કરી સ્વચ્છતાને
પ્રાધાન્ય આપ્યું હતું. તેમજ કચ્છમાં ક્યાંય શ્રી પ્રેમજીભાઈ લધાભાઈ કચ્છમાં જૈન સંસ્કૃતિ- એક દષ્ટિપાત
પડોશી
૭૯