Kutchhma Jain Sanskriti Ek Drushtipat

SR No.: 022690
Original Sutra Author: N/A
Author: Nita Thakar
Publisher: Nita Animesh Thakar
Publication Year: 2005
Total Pages: 170
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 14 MB

Page 90

હતું. "
હેમરાજભાઇને સં.૧૯૨૭ (ઇ.સ.૧૮૭૧) માં અવઠંભશાળાની કલ્પના આવી. જેની જાણ પોતાના ત્રિપુટી મિત્રોને કરી અને તેઓએ હેમરાજભાઇને સાથ આપ્યો. તેમાંના એક દેવજીભાઈ લખમણ જે કચ્છી વિશા ઓશવાળ હતાં. બીજા પોતાના ભાઈ શ્રી હંસરાજ હતા અને ત્રીજા કચ્છ નલીયાના વતની કચ્છી દશા ઓશવાળ જ્ઞાતિના સુવિચારક શ્રી માલશીભાઇ ભોજરાજ હતાં. આમ કલ્પનાને સાકાર કરી કચ્છકોડાયમાં સં.૧૯૨૮ (ઇ.સ.૧૮૭૨) માં અવઠંભ શાળાની શરૂઆત થઇ. જો કોઈ આત્માર્થી પુરુષ એકાંત આત્મસાધના કરવાની ભાવનાવાળા હોય, જ્ઞાન શીખવાની ઉત્કંઠા હોય તેવા પુરુષો નિશ્ચિતતાથી જીવનભર અવઠંભશાળામાં રહીને આત્મસાધના કરી શકે. ઉદર નિર્વાહની કે વ્યવહારની તેમને ચિંતા ન રહે તેમજ શાંતિપૂર્વક જ્ઞાન-ધ્યાન-તપ-તપ કરી જીવનનું સાચું દર્શન મેળવી શકે, એ મહાન ઉદ્દેશથી આ અવઠંભશાળાની સ્થાપના કરી હતી.૨૭
શ્રી હેમરાજભાઈએ ત્યારબાદ સહઅધ્યાયીઓ, અભ્યાસીઓ તથા આત્મજનોના અવલંબન માટે મિત્રો - સ્નેહીજનોના સાથ સહકારથી ભગવાન મહાવીર સ્વામીનું સુંદર દહેરાસર કચ્છ કોડાયમાં બનાવ્યું.
હેમરાજભાઈને સંવત ૧૯૩૦ (ઇ. સ. ૧૮૭૪) માં સદાગામ પ્રવૃત્તિનો નવો વિચાર ફૂર્યો તેમણે તે વિચાર પોતાના આત્મજનો જેવા મિત્રો પાસે મૂક્યો અને બધા સ્નેહીજનો તેમાં પણ સક્રિય સાથ આપવા આગળ આવ્યા. ધર્મવીર હેમરાજભાઈએ ભારપૂર્વક કહ્યું કે, “રોગો અનેક ઔષધ એક સમાજ, દેશ કે રાષ્ટ્રની તમામ દુર્દશાનો એકજ અમોઘ ઉપાય છે. અને તે ઔષધ ‘જ્ઞાનામૃત” છે. આમ સં. ૧૯૩૦ (ઇ.સ.૧૮૭૪) માં ફાગણ વદિ ૭ ને મંગળવારના રોજ કચ્છ કોડાયમાં સદાગમ પ્રવૃત્તિ નામની સંસ્થાની સ્થાપના કરી. જેનો ઉદ્દેશ જીજ્ઞાસુ મુમુક્ષુ આત્માને ધર્મઅભ્યાસ જ્ઞાન-ધ્યાનચિંતન-મનનની ભાવના જાગે તે સૌને માટે રહેવા-જમવા અને અભ્યાસની સગવડ કરી આપવી. સૌ ભાઈ-બહેનો એક કુટુંબની જેમ શાંતિપૂર્વક રહે. સૌ સાથે જમે અને શાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરે, નિવૃત્ત જીવન ગાળે અને આત્મશાંતિ મેળવે. ૨૯
શ્રી હેમરાજભાઇ જેવા કર્મવીર હતા તેવા ધર્મવીર હતા અને જ્ઞાનના તો ભંડાર હતા. તેઓ પોતે પણ જૈન આગમો, શાસ્ત્રો તથા શ્રી કચ્છમાં જૈન સંસ્કૃતિ- એક દષ્ટિપાત
૭૩