________________
(૪) જૈનધર્મમાં આઠમ, ચૌદસે પ્રતિક્રમણ જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં દર રવિવારે પાપનો એકરાર.
(૫) જૈનધર્મમાં સમવસરણે જિનપ્રતિમા જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં સમવસરણ જેવા ચર્ચો (દેવળ).
(૬) જૈનધર્મમાં સહવામાં જ સાધુતાનું મહત્વ છે. જયારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં ક્ષમામાં જ સાધુતાને મહત્વ છે.
(૭) જૈનમુનિના સમાધિસ્થાને સ્તૂપો હોય છે જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મગુરુના સ્થાને કબરો હોય છે.
(૮) જૈનધર્મમાં આચાર્ય, મુનિ, સિદ્ધપુત્ર જેવા પદો પ્રયોજાય છે જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં ધર્માધ્યક્ષ, યાજક, દીયાકોનુસ જેવા પદો પ્રયોજાય છે. (૯) જૈનધર્મમાં જઘન્ય ચોમાસું ૭૦ દિવસનું જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં પાસ્તાપૂર્વે ૭૦ દિવસ ઉપવાસ.
(૧૦) જૈનધર્મમાં પ્રતિમા કબૂલ છે પણ તેમાં ઇશ્વરપ્રવેશ નહીં જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં ચિત્ર કે પૂતળાને માને છે. પણ તેમાં પરમેશ્વર વસવાટને નહીં.
(૧૧) જૈનધર્મનાં બે પંથો શ્વેતાંબર અને દિગમ્બર જ્યારે ખ્રિસ્તીધર્મમાં પણ બે મુખ્ય પંથો, કેથોલિક અને પ્રોટેસ્ટંટ.
–
(૧૨) જૈનધર્મમાં પાલીતાણા - પવિત્ર સ્થાન છે. તેમ ખ્રિસ્તીધર્મમાં પેલેસ્ટાઇન પવિત્ર સ્થાન છે.
(૧૩) જૈનધર્મમાં સાધ્વી - શ્રાવિકા તરીકે સ્ત્રીન સ્થાને અપાયું છે તેમ ખ્રિસ્તીધર્મમાં નન, તરીકે સ્ત્રીને સ્થાન અપાયું છે.
આમ, જૈનધર્મ અને ખ્રિસ્તીધર્મમાં માળખાની દૃષ્ટિએ ઘણું સામ્ય જોવા મળે છે.૫૪
પાદનોંધ :
૧. સંપાદન - દેવેન્દ્રમુનિ - ધર્મ અને સંસ્કૃતિ, શ્રી લક્ષ્મી પુસ્તક ભંડાર- અમદાવાદ-૧,
૨.
૩.
૪.
૫.
૬.
૭.
૧૮
૧૯૬૭, પૃ. ૧૯૨.
મુનિમહારાજ શ્રી ન્યાયવિજય - જીવન હિતમ્, જૈન યુવકસંઘ - વડોદરા, ૧૯૩૭, પૃ. ૫
એજન પૃ-૧૦
ઉપર્યુક્ત - ધર્મ અને સંસ્કૃતિ, પૃ ૧૦-૧૧
એજન પૃ-૧૧
શ્રી દવે ત્રંબકલાલ - જૈન સાહિત્યમાં પાશ્ચિમાત્ય વિદ્વાનોનો ફાળો, જૈન વ્યાખ્યાન માળા,
ગુર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય - અમદાવાદ, ૧૯૩૪, પૃ. ૮૩-૮૪
એજન. પૃ. ૮૪-૮૫
કચ્છમાં જૈન સંસ્કૃતિ – એક દૃષ્ટિપાત