________________
જૈન ઇતિહાસની ઝલક
અકબર સૂરિજી ઉપર મુગ્ધ થઈ ગયા અને એમની અનેક રીતે પ્રશંસા કરવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે વાતચીત થયા પછી અકબર એકલા સૂરિજીને ખાનગી એરડામાં લઈ ગયા અને ખીજા દરબારીઓને એણે શાંતિચંદ્ર આદિ મુનિવરા સાથે વાર્તાલાપ કરવા સૂચવ્યું. એ ખાનગી એરડામાં સૂરિજીએ અકબરને અનેક પ્રકારના ધર્માંપદેશ આપ્યા. તેથી અકબરને ખૂબ સતાષ થયા. અત્યાર સુધી તે એ એમના ચારિત્ર ઉપર મુગ્ધ હતા, હવે એમની વિદ્વત્તા ઉપર પણ એ આફ્રીન થઈ ગયા. વિશેષ પરીક્ષા
૧૭૨
ધ સંબધી વાતચીત પૂરી થયા પછી અકબરે સૂરિજીની પરીક્ષા કરવા પૂછ્યું: ‘ મહારાજ !......મારી જન્મકુંડળીમાં મીન રાશિ ઉપર શનિની દૃષ્ટિ પડે છે, એનું શું ફળ થશે ? ' સૂરિજીએ કહ્યું : · હું બાદશાહ, આવું ક્ળાફળ કહેવાનું કામ તેા ગૃહસ્થાનુ છે. જેમને પેાતાની આજીવિકા રળવી હોય તેએ આવી વાતાનું જ્ઞાન મેળવે છે. અમને તે ફક્ત મેાક્ષમાના જ્ઞાનની જ અભિલાષા રહે છે, તેથી જે શાસ્ત્રોથી એવું જ્ઞાન મળે એ વિષયમાં જ અમારું શ્રવણુ, મનન અને કથન ચાલ્યા કરે છે. ’......બાદશાહે અમુલલ આગળ સૂરિજીની વિદ્વત્તા, નિસ્પૃહતા અને પવિત્રતાની ખૂબ પ્રશંસા કરી.
આગરામાં અકબરીય જ્ઞાનભંડાર
પદ્મસુંદર નામના એક નાગપુરીય તપાગચ્છના એક યુતિ ઉપર અકબરને પેાતાની પૂર્વાવસ્થામાં ધણા ભાવ હતા........એમના પુસ્તકાલયમાં હિંદુ અને જૈન સાહિત્યનાં પુષ્કળ પુસ્તકા હતાં. પતિના સ્વવાસ પછી એ પુસ્તકા અકબરે પેાતાના મહેલમાં સાચવી રાખ્યાં હતાં—તે એ દૃષ્ટિએ કે કાઈ શ્રેષ્ઠ મહાત્મા મને મળી આવશે ત્યારે હું એમને એ ભેટ આપી દઈશ......અકબરે પુસ્તકાની પૂ કથા કહીને સૂરિજીને એનેા સ્વીકાર કરવાની પ્રાર્થના કરી......સૂરિજીએ વારંવાર ઇન્કાર કર્યાં, પણ છેવટે અમુલ જલે વચ્ચે પડીને એમને એ