________________
૧૫
નિયર હતા; અને એમનું કા ક્ષેત્ર મુખ્યત્વે સૌરાષ્ટ્રમાં ગાંડળ અને જામનગર હતુ, એટલે અમારા ઉછેર સૌરાષ્ટ્રમાં થયેા હતેા.
અમારા પિતાશ્રી તે। અમારી નાની વયે જ સ્વર્ગવાસી થયા હતા, એટલે અમને સાચવવાની બધી જવાબદારી અમારાં પૂજ્ય માતુશ્રીએ અને અમારા પૂજ્ય કાકા જાણીતા રાષ્ટ્રસેવક શ્રી છેાટુભાઈ એ જ પૂરી કરી હતી.
ભાઈ જગમાહનદાસના જન્મ સૌરાષ્ટ્રમાં જામનગરમાં તારીખ ૨૪-૧૨-૧૯૨૧ ના રાજ થયા હતા. તેઓએ વિસન કૉલેજમાં અભ્યાસ કરીને મુંબઈ યુનિવર્સિટીની બી. એ. ની અને તે પછી સ્કૂલ આક્ કૈાનેામિકસમાં જોડાઈ ને એમ. એ. ની ડિગ્રી મેળવી. હતી. ઉપરાંત પાદાર કાલેજ આફ્ર કામમાં જોડાઈ ને એમણે બી. કામ.ની પરીક્ષા પણ પસાર કરી હતી.
આવી યેાગ્યતા પ્રાપ્ત કર્યાં બાદ ભાઈ જગમેાહનદાસે શરૂઆતમાં મુંબઈની એ વ્યાપારી પેઢીમાં સફળતાપૂર્વક કામ કરી બતાવ્યું. પછી એમની શક્તિ, નિષ્ઠા અને કાબેલિયત એમને વધારે માન અને જવાબદારીભર્યા સ્થાન તરફ્ ખેંચી ગઈ. ૩૨ વર્ષ જેટલી યુવાન ઉંમરે તેઓ રાજસ્થાનમાંની ખાણામાંથી પથ્થર કાઢવાનેા ઉદ્યોગ ચલાવતી એસેાસીએટેડ સ્ટેાન ( કાટા ) ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિ. કંપનીના મેનેજર અને સેક્રેટરી તરીકેના એવડી જવાબદારીવાળા પદે નિમાયા.
આ નવા અને મેવડી જવાબદારીવાળા સ્થાને તેા જાણે ભાઈ જગમેાહનદાસની શકિત અને સહ્યતા એવડી રીતે ઝળકી ઊઠી. એક બાજુ એમણે પેાતાની કાય દક્ષતા અને કુશાગ્ર બુદ્ધિથી ક ંપનીના ડાયરેકટરોનાં મન જીતી લીધાં; તેા બીજી બાજુ મિલનસાર સ્વભાવ, અને માનવતાના સદ્ગુણાથી ક ંપનીમાં કામ કરતા મજૂરોનાં દિલ વશ કરી લીધાં. માલિક અને મજૂર બન્નેને રાજી રાખવાના મુશ્કેલ કામને ભાઈ જગમેાહનદાસે આસાન કરી બતાવ્યું હતું, એ એમની ચિરસ્મરણીય