________________
જ્ઞાની સમતા ધારણ કરે છે. જ્ઞાની મમતા ત્યજે છે. મમત્વથી અળગો રહે છે. કારણ કે તે જાણે છે કે સંપત્તિ ચંચળ છે. - આજે છે, કાલે નથી. - સંપત્તિનું ગૌરવ ન હોય. - સંપત્તિથી અભિમાની બનાય નહિં. - સંપત્તિથી છકી જવાય નહિ. - સંપત્તિ ક્યારે લાત લગાવીને ચાલી જશે, એ કહેવાય નહિ. - આવી ચંચળ, અલ્પજીવી સંપત્તિને ગર્વનું નિમિત્ત ન બનાવાય. - સંપત્તિ ચાલી જતાં અને વિપત્તિના પહાડ તૂટતાં વાર નહિ લાગે. - વિપત્તિ પણ ચંચળ છે. - વિપત્તિ આકાશી વાદળ જેવી છે, જે પવનની ઝપટ લાગતાં જ ઠેલાઈ જવાનાં છે. - જેવું સંપત્તિનું, એવું વિપત્તિનું. - વિપત્તિમાં વાદળ હટતાં વાર નહિ લાગે.
- વિપત્તિથી ડઘાઈ ન જવાય. - ડરી ન જવાય. - હતપ્રભ ન બની જવાય.
આમ સંપત્તિ અને વિપત્તિમાં સમતા ધારણ કરીને રહેનાર જ સાચો જ્ઞાની છે, સાચો મુક્ત છે. "
સંપત્તિથી જેને હર્ષ નથી ને વિપત્તિમાં જેને શોક નથી, તે જ સાચો
મુક્ત છે.
નિર્લેપ ભાવ કેળવો. સમતા કેળવો. મમતાથી અળગા રહો. સંપત્તિ અને વિપત્તિ તમામ હર્ષ કે શોકનું કારણ ન બને, તો જ તમે સાચા જ્ઞાની. તો જ તમે મુક્તિને યોગ્ય. सत्तातः पूर्णशुद्धाऽऽत्मा, येन ज्ञातो वपुः स्थितः । स कुर्वन् सर्वकर्माणि, निष्कामो जायते जनः ॥५३॥
આત્મા દેહને ધારણ કરે છે અને પછી પોતાના જીવનમાં વિવિધ કર્મો કરે છે.
આ દેહધારી આત્મા સત્તાથી પૂર્ણશુદ્ધ આત્મા છે, એમ જે જાણે છે, તે સર્વ કર્મ નિષ્કામભાવે કરે છે.
કર્મ કરે છે, પણ કર્મમાં તે અધિકારનું ફળ ઈચ્છતો નથી. તેનો અધિકાર કેવળ કર્મમાં છે.
