________________
જ્ઞાની પુરુષો પાસે જ્ઞાન ચક્ષુ હોય છે, તેથી તેઓ સાચી વાત સમજી
શકે છે.
જગતની પ્રીત નકામી છે સંસારનો મોહ નકામો છે માયાના ફંદ નકામા છે માટે એ બધાને છોડો.
સત્યને પકડો. સત્ય ભણી ચાલો. સત્યને ભજો.
જ્ઞાની આ વાત સારી રીતે સમજે છે. ઉદય અને અસ્તની વાત તેઓ જાણે છે, તેથી જ તો સંસારને ભજવાને બદલે તેઓ પ્રભુમાં મગ્ન થાય છે !
मनः शुद्धिः प्रकर्तव्या, कर्तव्यमाऽऽत्मसाधनम् । मनोऽस्ति येन मोक्षाय, पूर्णानन्दरसस्ततः ॥ ३५ ॥
માણસો શરીર પરનો મેલ ધોઈ નાખે છે સાબુ વડે. ચોળી ચોળીને દેહ પરની મલિનતાને દૂર કરી નાખે છે. ઉત્તમ પ્રકારના પાવડર કે સાબુ વડે વસ્તુનો મેલ પણ દૂર કરી નાખે છે પણ એ તો બાહ્ય શુદ્ધિ થઈ. શરીર સ્વચ્છ હોય, શુદ્ધ હોય, પણ મન મલિન હોય તો ? મન પર ડાઘા પડ્યા હોય તો ? મન વિકૃત બન્યું હોય તો ? મન પર માયાની અશુદ્ધિઓ લાગી ગઈ હોય તો ? મનની અશુદ્ધિ એટલે વિચારોની અશુદ્ધિ. ચિંતનની અશુદ્ધિ. અને વિચારો અશુદ્ધ થઈ ગયા હોય ને પરિણામે મન પણ મેલું થયું હોય તો તેની તત્કાળ શુદ્ધિ જરૂરી છે.
કારણ કે આત્મસાધનાનું માધ્યમ મન છે.
માધ્યમ મેલું થયેલું હશે તો આત્મ સાધના દ્વારા મળેલું સાધ્ય કેટલું ઉચિત હશે ?
પરિણામ માટે માધ્યમ પણ એટલું જ શુદ્ધ જોઈએ.
મન તો અવળચંડુ છે. જાત જાતના ફંદોમાં એ ફસાય છે. મોહ માયાના વળગણોથી તે બદ્ધ બને છે.
મૃગજળ પાછળ દોડે છે. સંસારના કાદવમાં ફસાય છે.
મન તોફાની ચંચલ અશ્વ જેવું છે એ એના અસ્વારને ખીણમાં ફેંકી
દે છે અથવા કાંટાની વાડમાં પછાડી નાંખે છે.
મન ક્યારે શું કરશે, એ કહેવાય નહિં.
૩૬
