________________
હે ભવ્યાત્માઓ ! સાંભળો ને આ વાતને હૃદયમાં ધારણ કરો. શુદ્ધાત્મા વિના આ જગતમાં સર્વને મિથ્યા જાણો. શુદ્ધાત્મા જ સર્વમાં કાંઈ છે.
આત્મા જ પરમાત્મા છે. બાકીનું બીજું બધું પોકળ અને ફોગટ છે. એ બધાને તમે મિથ્યા માનજો.
શુદ્ધાત્મા આમ તો ક્રિયાવંત છે, તેમ છતાં તે નિષ્ક્રિય છે. આવા શુદ્ધાત્માઓ જ આત્મા વિષે રમણ કરે છે અને તેથી જ શ્રી નેમિનાથ જગત્પ્રભુ શ્રી કૃષ્ણ વાસુદેવને પ્રતિબોધ પમાડતાં શુદ્ધાત્માના સ્વરૂપની ચર્ચા કરે છે.
તેઓ કહે છે કે હે ભવ્યાત્માઓ ! આ જગતમાં મહત્વના સ્થાને છે શુદ્ધાત્મા ! શુદ્ધાત્મા ક્રિયાવંત છે, તેમ છતાં નિષ્ક્રિય છે. એના વિના આ જગતમાં સર્વ કાંઈ મિથ્યા છે એમ જાણજો. જગતની બાહ્ય ચળકાટવાળી વસ્તુઓ મિથ્યા સ્વભાવી, પોકળ અને ફોગટ છે. શુદ્ધાત્માઓ જ આત્મા વિષે રમણ કરે છે.
तनुभिन्नो भवेदाऽऽत्मा, आत्मतोऽन्यद्वपुः सदा । आत्मज्ञानीति विज्ञाय, देहनाशे न शोचति ॥ ९७ ॥
દેહ અને આત્મા ભિન્ન છે. દેહ એ જ આત્મા નથી. શરીર અને આત્મા અલગ અલગ છે. તેમને એક માની લેવું એ અજ્ઞાનતા છે. મિથ્યાજ્ઞાન છે.
દેહ દેહ છે. આત્મા આત્મા છે.
શરીરને તમામ પ્રકારનાં ભૌતિક વળગણો હોય છે. એ વસ્ત્રથી ઢંકાય છે. અલંકારોથી લદાય છે. મોંઘાદાટ સુગંધીદાર અત્તરોથી શણગારાય છે. સ્વાદિષ્ટ આહારથી પુષ્ટ કરાય છે. આત્માને આ બધાની જરૂર નથી.
આત્મા તો સ્વયં શણગારાયેલો છે.
દેહની સ્થિતિ અલગ છે. દેહની જરૂરિયાતો અલગ છે. દેહની જરૂરિયાતો ઘણી બધી હોય છે. તેને ધન વૈભવની જરૂર પડે છે. સગવડોની જરૂર પડે છે. અગવડોમાં એ અકળાઈ જાય છે. કામ કરવાથી થાકી જાય છે. વધુ પડતા શ્રમથી એ બિમાર પડી જાય છે. એને દવાની જરૂર પડે છે. ડૉક્ટરની જરૂર પડે છે.
૧૦૫
