________________
૨૦૩ છેવટે દિવસ પુરો થવા આવ્યો. બનાવટી હાથી ઘોડાઓની રમતો પુરી થવા આવી, વિટલોકોની મંડળીમાં વેશ્યાઓના ગરબા ગવાતા બંધ થવા આવ્યા. વાવોમાં પરસ્પર પાણી છાંટી છાંટીને થાકી ગેયલા ભજંગો જાહી, ન્હાહી ઘેર જવા લાગ્યા, મેળો જોવા આવેલી સ્ત્રીઓ ઘર તરફ વળવા લાગી હતી, થોડીવારમાં કામદેવનું મંદિર શૂન્ય થઈ ગયું. તેની શોભા ઝાંખી થવા લાગી, એટલે બધી આશાઓ ભાંગી પડવાથી સૂર્યની માફક હું નિસ્તેજ થઈ ગયો.
મારા ગાત્ર ગળી ગયાં, બળે બળે ઉઠી આંગણામાં બેઠેલા ચાકરો પાસે આવ્યો, ને દરેકને ઉદેશીને કહ્યું
ભાઈઓ ! તમે બધા ઘેર જાઓ. આજ મેં બાધા લીધી છે કે, “મારે આ મંદિરમાં આજ એકલા જ રહેવું” માટે, જાઓ, ભાઈઓ !
બધા ગયા, આપણે તો પાછા મંદિરમાં પેઠા. વિરહી વેષ પહેર્યો. રજા આપી એ વખતે જ કેટલાક નોકરો કમળની પથારી ઉતાવળમાં ન્હાતા ન્હોતા કરતા ગયા હતા. જઈને તે પર બેઠો.
વિરહાગ્નિથી સળગી રહ્યો હતો, તેવામાં જાળીમાંથી ચંદ્રના કિરણો ભાલા પેઠે ભોંકાતા હતા, બોરસળીની કળીમાં અથડાઈ જાણે ઝેરી બન્યો હોય તેવા મલય માતાએ (દક્ષિણ દિશાના પવનો) મુંઝવી નાંખ્યો હતો, હું ગુંજતા જાણે ઈષ્ટદેવના મંત્રો કાનમાં જપતા હોય તેમ મુગુટની ચારે તરફ વીંટાઈ વળેલા ભમરાઓ વારંવાર કંઈ સ્મરણ કરાવતા હતા. સામે ઉઠીને બેઠો. “આ તો કોઈ મૂર્ખ છે.” એમ જાણી હસતા હસતા હોય તેવા કમળના લાંબાલાંબા નાળો ગળે વીંટ્યા, કારણ કે
