________________
શતક ૧ લું
(૧૫૩)
ભગવાન–હે ગતમ, તે ઊંચે,તિરો અને નીંચે પણ પ્રકાશિત કરે છે.
ૌતમ-હે ભગવન, તે આદિમાં પ્રકાશિત કરે છે, મધ્ય પ્રકાશિત કરે છે કે, અતે પ્રકાશિત કરે છે?
ભગવાન–હે ગતમ, તે આદિ, મધ્ય અને અંતે પ્રકાશિત કરે છે.
ગતમ-હે ભગવન, તે આનુપૂર્વીએ પ્રકાશિત કરે છે કે અનાનુપૂર્વીએ પ્રકાશિત કરે છે?
ભગવાન–હે ગતમ, તે આનુપૂર્વીએ પ્રકાશિત કરે છે, અનાનુપૂર્વીએ નહીં.
ગતમ-હે ભગવન, તે કઈ દિશા પ્રકાશિત કરે છે ? ભગવાન ગતમ, તે નિયમથી છ દિશા પ્રકાશિત કરે છે.
પ્રથમ કહ્યું કે, “સ્પર્શ કરીને ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરે છે, તે સ્પર્શ દર્શાવવાને ગતમસ્વામી પ્રશ્ન કરે છે –
ગૌતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, સર્વ દિશામાં સર્વ—આપે કરી સર્વ ક્ષેત્રને સ્પર્શ કરવાને સમયે સૂર્ય જેટલા ક્ષેત્રનો સ્પર્શ કરે છે, તેટલા ક્ષેત્રને સ્પર્શ કરેલો કહેવો કે કેમ?
ભગવાન કહે છે, હે બાતમ, તે સર્વથી સઘળી દિશાઓને વિષે સ્પર્શેલો કહે.
સ્પર્શ કરતો અને સ્પર્શ કરેલો—એ બંનેની એકતા પ્રથમના સૂત્રથી જાણવી, તેથી સ્પર્શને આશ્રીને પ્રશ્ન કરે છે –
ગતમસ્વામી પુછે છે, હે ભગવન, શું તે સ્પર્શ કરેલાને સ્પશે છે? યાવત નિયમથી છ દિશા સુધી–કહેવું.
વળી હે ભગવન તે લેકાંત એટલે સવથી લોકના અવસાનને વિષે અલેકાંત એટલે લોકની અંદર સ્પર્શ છે, કે અલકાંતને વિશે લોકાંતની અંદર સ્પર્શે છે?
ભગવાન ઉત્તર આપે છે, હે ગીતમ, તે લેાકાતને વિષે અલેકાંતને સ્પર્શે છે અને અલેકાંતને વિષે પણ લેકાંતને સ્પર્શે છે.
ગતમ પુછે છે, હે ભગવન, તે સ્પર્શ કરેલાને સ્પર્શે છે, કે નહિં સ્પર્શ કરેલાને સ્પર્શ છે?
२०
