________________
————વિશ્વની આધ્યાત્મિક અજાયબીઓ—————— મારી વૈયાવચ્ચમાં જો ખામી આવે તો એ સાધુ પોતાના શિષ્યોને ઠપકો આપ્યા વિના ન રહે. ચોખ્ખું કહી દે કે “મારી સેવા પછી, પહેલા આ વૃદ્ધ મુનિની સેવા કરવાની.”
કેટલું લખું?
મારી આંખો આંસુથી છલકાય છે, મને આ ઘડપણમાં પણ સ્વર્ગીય પ્રસન્નતા અનુભવાય છે. ડાયાબિટીસ + શ્વાસ + હૃદયનો દુઃખાવો + વકરેલો વાયુ.... વગેરે વગેરે વિચિત્ર રોગો વચ્ચે પણ નીરોગી કરતા ય વધુ પ્રસન્નતા મારું હૈયું અનુભવે છે.
હું એ સાધુઓનો ગુરુ નથી, ઉપકારી નથી, સગો-વહાલો નથી, કોઈપણ પ્રકારે સહકાર આપનાર પણ નથી. છતાં તે બધા મને ફૂલની જેમ સાચવે છે, એ શા માટે? એનો ઉત્તર એક જ છે કે “હું સાધુ છું અને વૃદ્ધ છું' બસ માત્ર ને માત્ર એક અગાધ-અમાપ શુભભાવનાથી પ્રેરાઈને તેઓ મને સાચવી રહ્યા છે, મને પ્રસન્નતાની ભેટ બક્ષી રહ્યા છે.
મને તો હવે કોઈ ચિંતા નથી. પણ મને ચિંતા છે મારા જેવા બીજા હજારો વૃદ્ધ સાધુસાધ્વીઓજીની! કુલ ૧૫૦૦૦ સાધુ-સાધ્વીજીઓમાં ૧૦૦૦ સંયમીઓ તો એવા હશે જ કે જેઓ ૬૦ વર્ષની ઉંમર વટાવી ગયા હોય. એમને સેવાની ખરેખર જરૂર હોય. શું એ બધાને મારા વૈયાવચ્ચીઓ જેવા સાધુઓ મળ્યા હશે? શિષ્યવિહોણા અને સહાયકવિહોણા સેંકડો સંયમીઓ અવનવી ચિંતાઓમાં પીડાતા તો નહિ હોય ને? મેં એ પીડા અનુભવી છે, એ ચિંતાનો ભાર મેં એકવાર વેંઢાર્યો છે.
મારી એક વાત સૌ માનશો ખરા?
તમે સૌ તમારા ગચ્છના, તમારા ગ્રુપના વૃદ્ધોને હૈયાના ઉમળકા સાથે વધાવી લેજો. એમની માનસિક પીડાઓને મીઠાં-મધુરાં આશ્વાસનના અને અનુમોદનાના શબ્દો દ્વારા શમાવી દેજો. એમના આંખમાં એકલવાયાપણાના, અસહાયતાના આંસુનું એક ટીપું પણ ન પડવા દેશો. એ આંસુ નથી, પણ ધગધગતી આગ છે, જે તમારા પુણ્યકર્મને રાખ બનાવી દેશે એ ન ભૂલશો. તમે શ્રાવકોને, ભક્તોને સાચવવા માટે આ વૃદ્ધોને નોંધારા ન મૂકશો. ગૃહસ્થો માટે તમારી પાસે કલાકોનો સમય હોય અને આ વૃદ્ધ સાધુઓને માટે દસ-પંદર મિનિટ પણ ન હોય એવી અધમતા તમારા જીવનમાં તમે ન આવવા દેશો. ગૃહસ્થોને પડતા મૂકીને પણ વૃદ્ધ સાધુઓ પાસે હોંશે હશે દોડી જનારા તમે બનજો.
તમે ગૃહસ્થોને તો કેવો મોટો ઉપદેશ આપો છો કે “મા-બાપ તમારા ઉપકારી છે, એમને બરાબર સાચવજો. એ ઘરડાં થાય ત્યારે એમની લાકડી તમે બનજો.” તો શું આ વૃદ્ધ સાધુઓની લાકડી તમે ન બની શકો. એમને સમાધિ આપવાની તમારી ફરજ તમે ચૂકી જશો ?
હું માનું છું કે ઉંમર થાય એટલે માણસનો સ્વભાવ બગડે. વૃદ્ધ માણસો ચીડિયા સ્વભાવવાળા, જિહી બાળક જેવા પણ બની જાય પણ એટલા માત્રથી એમની ઉપેક્ષા કરવી એ યોગ્ય તો ન જ