________________
જૈન દર્શનનું [ સ. ૮૭ વિકૃત કરાયા. ભરતે રચેલા પ્રાચીન વેદ આજે એ સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ નથી. બાકી જૈનેને એ વેદો માનવામાં વધે નથી એટલે મૂળ વેદોને જૈને પણ માને છે. એ દૃષ્ટિએ એએ “આસ્તિક” છે, જ્યારે ઉપલબ્ધ વેદમાં હિંસાને સ્થાન હેવાથી એને જેને માનતા નથી—એનું પ્રામાણ્ય સ્વીકારતા નથી તે એ દૃષ્ટિએ જૈન દર્શન નાસ્તિક છે.
વેદને અર્થ “જ્ઞાન” કરાય તે જૈન દર્શન જ્ઞાનને આત્માને મૂળ ગુણ માને છે તે તે અપેક્ષાએ, જ્ઞાનને પ્રકૃતિને ગુણ માનનાર સાંખ્ય દર્શન કરતાં જૈન દર્શન આસ્તિક ગણવવા માટે વધારે લાયક લેખાય.
ઉપલબ્ધ વેદને માને તે જ હિંદુ” એવી હિંદુની
૧. હિન્દુ અને હિન્દુ ધર્મની વિવિધ વ્યાખ્યાઓ Evolution of Hindu Moral Ideals (પૃ. ૧-૪)માં અપાઇ છે. પ્રા. બ. ક. ઠાકરે માલવિકાગ્નિમિત્રની મનનિકા ટીકા (પૃ. ૧૫ર)માં હિન્દુ ધર્મની વાત નીચે મુજબ ચર્ચા છે –
“પૌરાણિક એટલે સૈકાઓથી પરિચિત છે એ હિન્દુ ધર્મ અને સમાજ, તે જ હિન્દુ ધર્મ અને સમાજનું અનાદિ કાલથી ચાલતું આવેલું “સનાતન ” સ્વરૂપ, એ આપણે અત્યન્ત અનૈતિહાસિક બકે દેખીતે ઈતિહાસવિરુદ્ધ બ્રમ આપણું વિદ્વાનોએ હવે તે ત્યજે. જોઈએ. શ્રીવાનાવતાર, શ્રી રામચંદ્રાવતાર, શ્રીકૃષ્ણચંદ્રાવતાર, એ ત્રણ જેમ એક બીજાથી અત્યન્ત ભિન્ન; તેમ અતિપુરાણા વેદકાળને હિન્દુ
[ અનુસંધાન પૃ. ૪૦