________________
અર્થાતુ - જે પર્યાયને ગ્રહણ કરે તેને "પર્યાયાર્થિક નય" કહેવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન- દ્રવ્યાર્થિકનયના કેટલા ભેદ છે? અને તે કયા કયા? ઉત્તર - દ્રવ્યાર્થિકનયના દશ ભેદ છે. તે આ પ્રમાણે
(૧) નિત્યદ્રવ્યાર્થિકનય-સર્વદ્રવ્યનિત્ય છે એમ જે જણાવે તે "નિત્યદ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે. -
(૨) એક દ્રવ્યાર્થિકનય - અગુરુલઘુ અને ક્ષેત્રની અપેક્ષા સિવાય મૂળગુણને પિંડરૂપે જે ગ્રહણ કરે તે "એકદ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે..
(૩) સતુ દ્રવ્યાર્થિકનય - જ્ઞાનાદિકગુણો વડે કરીને સર્વ જીવો સમાન છે, માટે સર્વજીવો ગુણ વડે કરીને એક જે કહેવાય તે "સતુદ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે. વળી સ્વદ્રવ્યાદિકને જે ગ્રહણ કરે તે પણ "સતુ દ્રવ્યાર્થિક" કહેવાય છે.
(૪) વકતવ્ય દ્રવ્યાર્થિકનય - દ્રવ્યમાં કહેવા લાયક ગુણને જે સ્વીકારે તે "વકતવ્ય દ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે.
(૫) અશુદ્ધદ્રવ્યાર્થિકનય-આત્માને જે અજ્ઞાની કહેવો તે "અશુદ્ધ દ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે.
(૬) અન્વય દ્રવ્યાર્થિકનય - સર્વ દ્રવ્યો ગુણ અને પર્યાય વડે કરીને સહિત છે એમ જે કહેવું તે અન્વય દ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે.
(૭) પરમ દ્રવ્યાર્થિકનય - સર્વ જીવદ્રવ્યની મૂળ સત્તા એક છે એમ જે કહેવું તે "પરમ દ્રવ્યાર્થિકનય" કહેવાય છે.
Sાન
10.
