________________
૧૫
૨–વ્યવહાર નય-પદાર્થને લેક વ્યવહારભાવથી અવિરૂધ્ધ પણે ગ્રહણ કરે તે.
૧-દ્રવ્ય નય-પદાર્થની અન્તર્મુ ખ તેમ જ બહિર્મુખ શક્તિને ગ્રહણ કરે તે.
- ૨–ભાવ નય-પદાર્થની પ્રવર્તમાન પરિણમન શક્તિને ગ્રહણ કરે તે.
૧-સામાન્યનય-પદાર્થને એકરૂપે સામાન્યપણે ગ્રહણ કરે તે.
૨-વિશેષ નય-પદાર્થને નામ જાતિ, ગુણ અને ક્રિયા વિશેષથી વિશેષપણે ગ્રહણ કરે તે.
૧–નૈગમ નય-શુધ્ધતા ગ્રાહક, શુદ્ધાશુદ્ધતા ગ્રાહક અશુદ્ધતાગ્રાહક, એમ ત્રણ ભેદથી, તેમ જ સામાન્યગ્રાહી વિશેષગ્રાહી એવા બે ભેદથી, તેમ જ ભૂત ભાવી અને વર્તમાન કાળ વિષયક વસ્તુગ્રાહી, તેમ જ વસ્તુના અંશથી વસ્તુને ગ્રહણ કરનાર-અંશ ગ્રાહી, તેમ જ સંકલ્પવિશેષથી વસ્તુને ગ્રહણ કરનાર સંકલ્પગ્રાહી આદિ અનેક–પ્રકારે વસ્તુને ગમ્ય કરે, જાણે તે નિગમ નય.
૨સંગ્રહનય-વસ્તુમાત્રને વિશેષ રહિત પણે, સામાસત્તાથી ગ્રહણ કરે છે, એવં સંગૃહીત–પિંડિત અર્થ વાળા વચનથી પદાર્થને ગ્રહણ કરે તે સંગ્રહ નય.