________________
-
૧૪૪૪ ગ્રંથના પ્રણેતા યાકિનીમહારાધર્મસૂનુ શ્રીમદ્ હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ “ગાન્તગપતાશ, શાશ્વવાર્તાસમુન્દ્રય અને પદ્ગર્શનસમુ” વગેરે ગ્રંથોમાં સ્યાદ્વાદના સંબંધમાં ખૂબ ખૂબ આલેખન કર્યું છે.
સુવિખ્યાત આચાર્યવર્યશ્રમવાદિદેવસૂરિમહારાજે પોતે, રચેલા “દ્વિરિત્નાકર” ગ્રંથમાં જણાવ્યું છે કે
“प्रत्यक्षद्वयदीप्तनेत्रयुगलस्तर्क स्फुरत्केसर: शाब्दव्यात्तकरालवकुत्रकुहरः सदधेतुगुज्जारवः । प्रक्रीडनकानने स्मृतिनखश्रेणीशिवाभीषणः संज्ञावालधिबन्धुरो विजयते स्याद्वादपंजाननः ॥" પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ એ બે પ્રમાણરૂપ તેજસ્વી નેત્રવાળો, સ્કુરાયમાન તર્ક પ્રમાણરૂપ કેસરવાળો, શાબ્દ (આગમ) પ્રમાણરૂપ પહોળા કરેલા મુખવાળો, સહેતુરૂપગુંજારવાળો, સંજ્ઞારૂપ પૂંછડાવાળો, સ્મૃતિરૂપ નખશ્રેણીની કાંતિથી ભયંકર એવો સ્યાદ્વાદરૂપી સિંહ નયરૂપી વનમાં ક્રિીડા કરતો વિજય પામે છે.
કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવાન શ્રીમદ્ હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ “શ્રી સિદ્ધહૈમવદ્વાનુશાસનમ, માमीमांसा, प्रमाणनयतत्वालोकालंकार, अन्ययोगવ્ય”િ વગેરે ગ્રંથોમાં સ્યાદ્વાદના સંબંધમાં અત્યંત પ્રકાશ પાડેલો છે.
આચાર્યપ્રવર શ્રીમદ્ મલ્લિષેણસૂરિ મહારાજાએ “સ્થાદ્વામિંગ” ગ્રંથમાં સ્યાદ્વાદનું વર્ણન અપ્રતિમ શૈલીમાં કરેલું છે.
S6