________________
ભિન્ન ભિન્ન ગ્રંથાનુસાર સપ્ત નય વ્યાખ્યા
આ ગ્રંથનો ત્રીજો લેખ ભિન્ન ભિન્ન ગ્રંથાનુસાર નિગમાદિ સાત નયની વ્યાખ્યા એ છે. સ0 શ્રીએ પિતાની નેટમાં સ્વ અભ્યાસાર્થે મહાપરિશ્રમે સંગૃહીત કરેલ પૃથક પૃથક નેધ પરથી સંશોધિત કરી, મેં આ તત્ત્વજિજ્ઞાસુ અભ્યાસીને ઉપયોગી જાણી અત્ર જેમ છે તેમ આપી છે. મહામતિ મહાત્માઓએ એકજ વિષયની ભિન્ન છતાં અભિન્ન વ્યાખ્યા કરવામાં કે બુદ્ધિવૈભવ દાખ છે, તેની અત્ર સાનંદ પ્રતીતિ થવા સાથે સુજ્ઞ જિજ્ઞાસુને રત્પાદન કરે છે અને આ વિષયને તુલનાત્મક પૃથકકરણાત્મક (Comparative & analytical) સંશોધન અભ્યાસ (Research Study) કરવા ઇચ્છનાર ખંતીલા વિદ્યાસંગીને વિપુલ સામગ્રી પૂરી પાડે છે. આ પરથી સ૦ શ્રી મનઃસુખભાઈનું આ વિષયનું પરિશીલન-અવગાહન કેટલું ગંભીર અને તલસ્પર્શી હશે, તેને ખ્યાલ આવી, તેમની બહુશ્રુતતાને માટે કોઈને પણ બહુમાન ઉપજાવે એમ છે.
આમ સંક્ષેપમાં આ ગ્રંથનો પરિચય આપે. અનભિજ્ઞને પ્રથમ દૃષ્ટિએ શુષ્ક અને કઠિન જણાતા નય વિષયને સત્ર લેખકે જેમ બને તેમ રસિક અને સરળ બનાવવાનું પ્રત્યેક પ્રયત્ન કરેલ અત્ર પ્રતીત થશે. કોઈ કઈ બુદ્ધિમતાની પણ જ્યાં ચાંચ બૂડતી નથી, એવા વિષયમાં અત્યંત અંતઃપ્રવેશ કરી, ઊંડું તત્ત્વગંભીર અવગાહન કરી, ઉત્તમ અર્થ રને ખોળી કાઢવા એ કાંઈ જેવા તેવા પુરુષાર્થ –કૌશલ્યનું
