________________
૧૨
સખ નય વ્યાખ્યા ૪. જુસુત્ર–જુ સરળ અવક; છતબેધ. વર્તમાનપણે ઉપન્યું જે વર્તમાન કાળે વસ્તુ તે જ વસ્તુ કહેનાર; નામાદિ ચાર નિક્ષેપા એ આ ઋજુસૂત્રને ભેદ છે; તેમાં નામાદિ ત્રણ દ્રવ્ય નિક્ષેપ છે; ભાવ એ ભાવ નિક્ષેપ છે.
પ. શબ્દ નય–શપતિ ઇતિ શબ્દક—બેલિયે અથવા બેલાવિયે શબ્દપણે તે શબ્દ નય. વાચ અર્થને ગ્રહણ કરવાનું પ્રધાનપણું છે જે નયમાં તે શબ્દ નય : શબ્દનું કારણ તે વસ્તુને ધમે છે; તે વસ્તુને ધર્મ–વાચ્યાર્થ જે વચને ગ્રહણ થાય તે શબ્દ નય.
જુસૂત્રને વર્તમાન કાળના ધર્મ ઈષ્ટ છે તેમ આ શબદ નયને પણ વર્તમાન કાળના ઈષ્ટ છે. e.g. ઘટ પૃથુબુદિર, જલહરક્રિયાસમર્થ એ ઘટ. શબ્દ નય ભાવઘટ ઘટ માને છે; શેષ નામ, સ્થાપના, દ્રવ્યને નથી માનતઃ ઋજુસૂત્ર ચાહે તે માને છે.
શબ્દના અર્થની જ્યાં ઉપપત્તિ હોય તેને જ તે વસ્તુપણે કહે; એટલે જુસૂત્રે સામાન્ય ઘટ ગળે, શબ્દ
વ્યવહાર
(૧) વિભાજન થ૦ (૨) પ્રવૃત્તિ ૧૦ (1) વસ્તુ પ્રવૃત્તિ ૨૦ (૨) સાધન પ્રવૃત્તિ ૧૦ (૪) લોકિક પ્રવૃત્તિ
લેકોત્તર સાધન પ્ર. વ્ય. કુબાવચનિક સા.
લૌકિક સા.
