________________
(૭ર)
ગુણ અને પર્યાયવાળું દ્રવ્ય છે. એટલે ગુણ અને પર્યય જેને હોય તે દ્રવ્ય. ३० कालश्चेत्येके।
કેઇક આચાર્ય કાળને પણ દ્રવ્ય કહે છે. ३ए सोऽनन्तसमयः।
તે કાળ અનંત સમયાત્મક છે.
વર્તમાનકાળ એક સમયાત્મક અને અતીત અનાગતકાળ અનંત સમયાત્મક છે. ४० व्याश्रया निर्गुणा गुणाः।
જે દ્રવ્યને આશ્રીને રહે અને તે નિર્ગુણ હોય તે ગુણ છે. ४१ तद्भावः परिणामः।
વસ્તુને સ્વભાવ તે પરિણામ. પૂવક્ત ધર્માદિ દ્રવ્યને તથા ગુણેને સ્વભાવ તે પરિણામ જાણ. .४२ अनादिरादिमांश्च ।
અનાદિ અને આદિ એમ બે પ્રકારને પરિણામ છે; અરૂાપને વિષે અનાદિ પરિણામ છે. ४३ रूपिष्वादिमान् ।
રૂપિને વિષે આદિ પરિણામ છે. તે આદિ પરિણામ અનેક પ્રકાર છે. ४४ योगोपयोगी जीवेषु ।
જીવને વિષે પણ યોગ અને ઉપગના પરિણામ આદિવાળા છે.