________________
૧૪
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૬
સૂત્ર-૬ ઉત્તર- આ કથન અપ્રમાદની સિદ્ધિ માટે સર્વોત્તમ છે, અર્થાત્ આ કથન અપ્રમાદની સિદ્ધિ થાય એ માટે પ્રેરણા કરનારું છે. (અપ્રમાદની સિદ્ધિ થાય એ માટે અથવા અપ્રમાદનું મહત્ત્વ બતાવવા માટે) આવી અવસ્થાને બંધાભાવના કારણ તરીકે જણાવી છે. જેમકે- “જિનેશ્વરોમાં ઉત્તમ એવા શ્રી મહાવીર પ્રભુને કરાયેલો એક પણ નમસ્કાર નર કે નારીને સંસાર સમુદ્રથી તારે છે.” જેમ આ કથન મહાવીર સ્વામીને(=અરિહંતને) કરેલા નમસ્કારનું મહત્ત્વ બતાવવા માટે છે, તેમ બંધાભાવનું કથન પણ અપ્રમાદનું મહત્ત્વ બતાવવા માટે છે. કારણ કે અપ્રમત્ત સાધુઓનો પણ આઠ મુહૂર્ત જેટલો બંધ સંભળાય છે. કહ્યું છે કે
સાતમા ગુણસ્થાને રહેલા અપ્રમત્ત સાધુઓને ઉત્કૃષ્ટથી આઠ મુહૂર્ત અને જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત પ્રમાણ સ્થિતિબંધ થાય છે. (પંચા.૧૬ ગા.૪૩) છઠ્ઠા ગુણસ્થાને રહેલા પ્રમત્ત સાધુઓમાં જે સાધુઓ ઇરાદા વિના(=ઉત્સાહ વિના) પ્રાણાતિપાત આદિ વિરાધનામાં વર્તતા હોય ત્યારે તેમનો ઉત્કૃષ્ટથી આઠ વર્ષ અને જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત પ્રમાણ સ્થિતિબંધ થાય છે. (પંચા.૧૬ ગા.૪૪) (૬-૫).
टीकावतरणिका- आद्याश्रवभेदानभिधातुमाहટીકાવતરણિકાર્થ– આસ્રવના પ્રથમ(=સાંપરાયિક) ભેદને કહેવા માટે કહે છે– સાંપરાયિક આશ્રવના ભેદોअव्रत-कषायेन्द्रिय-क्रियाः पञ्च-चतुः-पञ्च-पञ्चविंशति
સંડ્યા: પૂર્વી એવાદ ૬-દા સૂત્રાર્થ– ૫ અવ્રત, ૪ કષાય, પાંચ ઇન્દ્રિયો, ૨૫ ક્રિયા એમ કુલ ૩૯ ભેદો સાંપરામિક આસ્રવના છે. (૬-૬)
भाष्यं- पूर्वस्येति सूत्रक्रमप्रामाण्यात्साम्परायिकस्याह । साम्परायिकस्यास्रवभेदाः पञ्च चत्वारः पञ्च पञ्चविंशतिरिति भवन्ति । पञ्च हिंसानृतस्तेयाब्रह्मपरिग्रहाः । 'प्रमत्तयोगात्प्राणव्यपरोपणं हिंसा'
