________________
૧૩૨
૧લો ભાજક
૨જો ભાજક
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૩
૩૫૩૪૪૦૦૦૦૦૦૦૦ નું વર્ગમૂળ
૧ ૪ ૧) ૩૫ ૩ ૪ ૪ ૦
૧
૨૫૩ (૮
૨૨૪
૨૯૪૪ (૮
જો ભાજક
+ ૧
૨
× ૧૦
૨૦
+ ૮
૨૯૪૪
૨૮ X ૮ ૦૦૦૦ (0000
+ ૮
૦૦૦૦
સૂત્ર-૧૧
૩૬
× ૧૦
૩૬૦
+ ૮
૩૬૮ X ૮
+ ૮
૩૭૬
]
(૪) એનું અર્ધું કરવાથી ૧૦,૦૦૦ સંખ્યા થઇ. (આ સંખ્યા કળાની હોવાથી એ સંખ્યાના યોજન કરવા માટે) આ સંખ્યાને ૧૯થી ભાગાકાર કરતાં ૫૨૬ યોજન અને ૬ કળા થઇ. (૫) આ પ્રમાણે ૫૨૬-૬/૧૯ યોજન જંબૂઢીપનું ઇયુ છે. હવે ધનુકાષ્ઠ લાવવા માટે કરણસૂત્ર- (૧) ઇષુ વર્ગને ૬ ગણું કરવું. (૨) છ ગુણ કરેલા ઇષુ વર્ગને જીવા વર્ગથી યુક્ત કરવો. (૩) જીવા વર્ગથી યુક્ત ઇષુ વર્ગનું વર્ગમૂળ કરવું. (૪) આ વર્ગમૂળ ધનુકાષ્ઠ છે. (૧) કળા કરાયેલા ઇષનો વર્ગ ૧૦,૦૦,૦૦,૦૦૦ છે. આને છ ગણું કરવાથી ૬૦,૦૦,૦૦,૦૦૦ સંખ્યા થઇ.
(૨) આને જીવા વર્ગમાં નાખવી. જીવા વર્ગ ૭૫,૬૦,૦૦,૦૦,૦૦૦ છે. આમાં છ ગુણા કરાયેલા ઇષુ વર્ગને નાખતાં ૭૬,૨૦,૦૦,૦૦,૦૦૦ સંખ્યા થઇ.
(૩) આનું વર્ગમૂળ ક્રમશઃ ૨, ૭, ૬, ૦, ૪, ૩ થી કાઢવું. તેથી ૨૬૨૧૫૧/૫૫૨૦૮૬ સંખ્યા થઇ.
જવાબ : ૧૮,૮૦,૦૦૦
૦ (૧