________________
૩૮
તે તંતુ વસ્ત્ર રૂપે થવાથી વસમાં બમણે બેજ થઈ જ જોઈએ, પણ તેમ તે થતું નથી. વળી કેઈ નવીન નિયાયિકનું એમ કહેવું છે અવયવના બેજા કરતાં અવયવીને બેજો ઘણે એ હેય છે તેથી કરીને તેના મતમાં બે પ્રદેશયુક્ત અવયવી (સ્કંધ)માં અધીક બેજે ન જોઈએ, કેમકે બે પ્રદેશ આદિયુક્ત સ્કંધમાં એક પ્રદેશ આદિની અપેક્ષાથી અને વયવીનું ધર્મ પણું રહેલું છે તથા એક પ્રદેશવાળા પરમાણુ માં જે ઉત્કૃષ્ટ ગુરૂત્વ માનીએ તે રૂપાદિક વિશેષણ પણ પરમાણુંમાં માનવા જોઈએ અને દ્વિપ્રદેશાદિક સ્કંધમાં રૂપાદિ નહિ માનવા જોઈએ. અને જે અભેદ સંબંધ માનીએ તે પ્રદેશ (અવયવ)ને જે ભાર છે તેજ કંધ (અવયવ) ના ભાર પણે પરીણમે છે જ્યારે તંતુઓ પટ રૂપ પણને પરિણમે છે અર્થાત તંતુઓ પટ રૂપે થઈ જાય છે ત્યારે આ પ્રમાણે ગુરૂતા અથવા પ્રદેશ વૃદ્ધીને જે દોષ કહે છે તે લાગી શક્તા નથી, એવું તાત્પર્ય છે (૪)
(જેઓ વ્યાદિકને અભેદ નથી માનતા તેઓને એલંભે
આપે છે.) ભિન્ન દ્રવ્ય પર્યાયને