________________
ર૭૩
છે અને પરસ્પર એકબીજાના પ્રદેશમાં પ્રવેશ કરતાં છતાં તેમજ પર
સ્પરને અવકાશ આપીને હમેશા મળવાછતાં તેમજ પણ દ્રવ્ય પિત પિતાના ભાવને છોડતા નથી આ પ્રમાણે ભાવ સ્વભાવને અર્થ જાણવું જોઈએ. ભવ્ય સ્વભાવના વીના અસત્ય કાર્યને યેગ થવાથી શુન્યવાનપણું થાય છે તાત્પર્ય એવું છે કે પરભાવમાં ન થાય અને સ્વભાવમાં થાય ત્યારે ભવ્ય ભાવ થાય છે અને અભિવ્ય સ્વભાવને અંગીકાર નહી કરવાથી દ્રવ્યના સંયોગથી અન્ય દ્રવ્યના થાય છે આથી ધર્મ અધર્મ આદી દ્રવ્યના તથા જીવ અને પુગલને એક પ્રદેશમાં અવગા હતા રૂપ અવગાઢ કારણથી જે કાર્યસંકરતા નથી થતી તે અભવ્ય સ્વભાવથી જ નથી થતી અને તે તે દ્રવ્યના કાર્યના હેતું રૂપથી જે કલ્પના છે તે પણ આજ અભવ્ય સ્વભાવમાં જગર્ભિત છે. તાત્પર્ય એવું છે કે આત્મા આદિ દ્રવ્યના પતામાં રહેવા વાળા અનંત કાર્યને ઉત્પન્ન કરવા વાળી , શક્તી છે. તે શક્તિીથી ભવ્ય ભાવ છે અને તે તે સહકારી કારણના સન્નીધાનથી તે તે કાર્યની જે ઉત્પાદક શક્તી છે તે અભથે ભાવ છે અને એવું માનવાથી ભય ભાવની સાથે અતિ વ્યાપ્તી નથી થઈ શકતી. આ પ્રમાણે હરી ભદ્ર સૂરી કહે છે