________________
ભાવી છે એમ જૈનશાસ્ત્રમાં કહ્યું છે અને દ્રવ્યત્વમાં જે ગુણ માનશે તે પાદિની પેઠે સમાન ઉત્કર્ષ અને અપકર્ષ -ભાગી દ્રવ્યત્વ થશે અર્થાત દ્રવ્યત્વ જયારે ગુણ થશે ત્યારે પણ કથંચિત સર્વ પ્રમેયમાં અનુગત ગુણ છે અને પરંપરા સંબંધથી પ્રમાત્વરૂપ જ્ઞાનથી પણ પ્રમેયને વવહાર થાય છે માટે પ્રમેયત્વ ગુણ સ્વરૂપથી અનુગત છે એ પ્રમાણે પ્રમેયત્વ નામને થે ગુણ છે (૫) અગુરૂ લઘુત્વ–આ ગુણ ઘણે સૂક્ષમ છે માટે તે જીન શાસ્ત્રની આજ્ઞાથીજ ગ્રહણ કરવા યોગ્ય છે કેમકે જીન ભગવાને કહેલા જે સૂક્ષ્મ તત્વ છે તે હેતુથી ખંડિત નથી થતા માટે સૂમ તને તેની આજ્ઞાથીજ માની લેવા જોઈએ કેમકે જીનેંદ્ર દેવ મિથ્યાવાદિ નથી. વળી અગુરૂ લધુત્વ ગુણ વાણીથી અગેચર છે કેમકે અગુરૂ લઘુ પર્યાય રૂપ આદિ ગુણોમાં જેમ હિનતા અને અધિક્તા રહે છે તેમ દ્રવ્યત્વમાં પણ રહેશે. માટે જ્યાં ગુણત્વ છે ત્યાં ઉત્કર્ષ અપકર્ષ તે હેયજ છે એવી વ્યાપ્તિને અભાવ હોવાથી તિરસ્કાર કરે જોઈએ (૪) પ્રમેયત્વે પ્રત્યક્ષ આદરૂપ પ્રમાણથી જે જાણી શકાયએ જે પ્રમાણને વિષયતેનેપ્રમેયત્વગુણકહે છે તે પ્રમેય સૂક્ષ્મ છે. વચનથી અગોચર છે એમ કહ્યું છે માટે અગુરૂ લઘુ નામથી જે પંચમ ગુણ છે તે અગુરૂ લઘુત્વ સમજો જઈએ. (૧)
