________________
૧૧૦ સંસારવાસિ જીવને
જેમ જન્મ મરણ વ્યાધિ-બહુ ભાવાર્થ– ભેદ “અનિત્ય અશુધ્ધ પર્યાયાથક નામને છે અને તેમાં કપાધિની અપેક્ષા છે જેમ સંસાજીવોને અનિત્ય અને અશુદ્ધિ એ જન્મ મરણને વ્યાધિ છે તેમ. (૬)
વિવેચન–પાંચમા ભેદથી વિપરીત અર્થવાળે છેઠે ભેદ અનિત્ય અશુદ્ધ પર્યાયાર્થિક નામને છે એટલે પાંચમા ભેદમાં જેમ કપાધિની વિવક્ષા નહતી તેમ છઠા ભેદમાં કર્મ ઉપાધિ નીજ વિવક્ષા કરવાની છે. પાંચમા ભેદમાં નિત્ય અને શુદ્ધ મુળ ગુણની અપેક્ષા હતી ત્યારે છઠાભેદ અનિત્ય અને અશુદ્ધ પર્યાયની અપેક્ષા છે. જેવી રીતે સંસારી જીના જન્મમરણ કર્મરૂપ ઉપાધિની અપેક્ષાથી છે તથા તેમાં વર્તમાન પર્યાય અનિત્ય છે અને કર્મના સંગને લઈને અશુદ્ધ પણ છે તેથી તે અનિત્ય અને અશુદ્ધ પર્યાય કહી શકાય છે માટે કપાધિની અપેક્ષા વાળે જે અનિત્ય અને અશુદ્ધ પર્યાય હોય તે પર્યાયા ર્થિક નયના છઠા ભેદમાં ગણી શકાય છે. (૬)
'
