Page Text
________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
કેવળ સ્વભાવ પરિણામી જ્ઞાન તે કેવળ તદતત્ત્વ, અનેકાનેકત્વ, સદસત્ત્વ, નિત્યાનિત્ય
જ્ઞાન” - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૭૧, ૭૧૦ “અનંત અનંત ભાવ ભેદથી ભરેલી, ૭૯૬. સમયસાર ગાથા-૪૧૫ ૭૯૬-૭૯૯
અનંત અનંત નય નિક્ષેપે વ્યાખ્યાની છે'આ સમયમામૃતને પઠીને અર્થ-તત્ત્વથી
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર (મોક્ષમાળા) જાણીને, જે ચેતયિતા અર્થમાં સ્થિતિ
વસ્તુધર્મ સ્યાદ્વાદતા, પૂછી કરીયે • કરશે, તે ઉત્તમ સૌખ્ય હોશે.
નિરધાર. ચંદ્રાનન- - શ્રી દેવચંદ્રજી આ ગાથાનો પરમાર્થ અર્થ સમજવા
તત્વ-અતત્ સત્-અસત્ ચૌદ મુદ્દા “આત્મખ્યાતિની અદ્ભુત વ્યાખ્યા
જ્ઞાનમાત્ર આત્મ વસ્તુ અનેકાંત : ૭૯૯. સમયસાર કલશ-૨૪૬
૭૯૯
જોય-શાયક સંબંધ એવા પ્રકારે આત્માનું આ તત્ત્વ વ્યવસ્થિત
અનેકાંતનો શિક્ષા પાઠ - પ્રજ્ઞાવબોધ છે, કે જે અખંડ એક અચલ સ્વ સંવેદ્ય
મોક્ષમાળા (સ્વરચિત) આ કલશનો પરમાર્થ ભાવ સમજવા
૮૧૦. “આત્મખ્યાતિ'
૮૧૦-૮૧૭. “આત્મખ્યાતિ' અદ્ભુતરીકા અને “અમૃત આત્મવસ્તુના જ્ઞાનમાત્રમાં પણ તતુ જ્યોતિ' મહાભાષ્ય
સાધનપણે અનેકાંત ।। इति श्रीमद्अमृतसूरिविरम्यतायां
સ્વરૂપ પ્રવૃત્તિથી અને પરરૂપ વ્યાવૃત્તિથી - समयसारव्याख्या आत्मख्याती
એમ ઉભય ભાવથી પ્રત્યેક વસ્તુ
અધ્યાસિત, તેમાં આ ચૌદ “ભંગ' - પ્રકાર सर्व-विशुद्ध-ज्ञान प्ररूपकः नवमो अंकः ।।
ફલિત થાય છે: ૮૦૧. ચૂલિકાની ભૂમિકા
૮૦૧
(૧-૨) તત્ત્વ-અતત્ત્વ, (૩-૪) || ચાકુવાધવારઃ |
એકત્વ-અનેકત્વ, (૫-૬-૭-૮) સ્વ દ્રવ્ય - ૮૦૨. સમયસાર કલશ-૨૪૭ ૮૦૨-૮૦૩ ક્ષેત્ર - કાલ - ભાવથી સત્ત્વ અત્ર સ્યાદ્વાદની શુદ્ધિને અર્થે વસ્તુ
(૯-૧૦-૧૧-૧૨) પરદ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાલભાવથી તત્ત્વની વ્યવસ્થિતિ (વ્યવસ્થા) અને
અસત્ત્વ, (૧૩-૧૪) નિત્યત્વ-અનિત્યત્વ. ઉપયોપેય ભાવ જરાક પુનઃ પણ આ પ્રત્યેક પ્રકારમાં સ્વ-પર પરત્વે ચિંતવવામાં આવે છે.
સેળભેળરૂપ એકાંત ગ્રહવામાં આવે તો રચના જિન ઉપદેશ કી, પરમોત્તમ કેવી રીતે નાશ પામે છે અને સ્વ-પરને તિનુકાળ : ઈનમેં સબ મત રહતુ , કરતેં વિભિન્ન પ્રતિપન્ન કરતાં-ભેદ વિજ્ઞાન નિજ સંભાળ.' - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર
કરાવતો અનેકાંત તેને કેવી રીતે જિન વરમાં સઘળાં શરશિણ છે, દર્શન ઉજીવાવે' છે, તેનું પરમ અદ્ભુત જિનવર ભજના રે, સાગરમાં સઘળી
અલૌકિક મૌલિક તાત્ત્વિક મીમાંસન પરમ તટિની સહી, તટિની સાગર ભજનાર.” - તત્ત્વદેષ્ટા અમૃતચંદ્રજીએ અત્રે અપૂર્વ તત્ત્વ શ્રી આનંદઘનજી
કળાથી પ્રકાશ્ય છે. તેનો આશય આ પ્રકારે – ૮૦૪. સ્યાદ્વાદ તે અહંતુ ૮૦૪-૮૦૬
આ વિશ્વપદાર્થ શાતા અને શેય એમ બે સર્વજ્ઞનું એક અખ્ખલિત શાસન
વિભાગમાં વિભક્ત છે, ઈ. તત-અતત્ આદિ ચૌદ મુદ્દા : પરસ્પર
भवंति चात्रश्लोकाः । વિરુદ્ધ શક્તિ વય પ્રકાશન – અનેકાંત | ૮૧૮. સમયસાર કલશ-૨૪૮ ૮૧૮-૮૧૯ ૮૦૭. “આત્મખ્યાતિ'
૮૦૭ | ચૌદ પૂર્વ સમા આ અપૂર્વ ચૌદ શ્લોકો
૪૪
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |