________________
નિર્જરા પ્રરૂપક ષષ્ઠ અંકઃ સમયસાર ગાથા ૨૩૪ उम्मंगं गच्छंतं सगंपि मग्गे ठवेदि जो चेदा । सो ठिदिकरणाजुत्तो सम्मादिट्ठी मुणेयवो ॥२३४॥ ઉન્માર્ગે જતાં સ્વકને માર્ગમાં રે, સ્થાપે જે ચેતયિતાર;
સમ્યગુદૃષ્ટિ તે જાણવો રે, સ્થિતિકરણયુત સાર. રે જ્ઞાની. ૨૩૪ અર્થ - ઉન્માર્ગે જતાં સ્વકને પણ જે ચેતયિતા માર્ગે સ્થાપે છે, તે સ્થિતિકરણયુક્ત સમ્યગૃષ્ટિ જાણવો. ૨૩૪
आत्मख्याति टीका उन्मार्ग गच्छंतं स्वकमपि मार्गे स्थापयति यः चेयिता ।
स स्थितिकरणयुक्तः सम्यग्दृष्टि तिव्यः ॥२३४॥ यतो हि सम्यग्दृष्टिः टंकोत्कीर्णैकज्ञायकभावमयत्वेन मार्गात्प्रच्युतस्यात्मनो मार्गे एव स्थितिकरणात् स्थितिकारी ततोऽस्य मार्गच्यवनकृतो नास्ति बंधः किं तु निजैरव ॥२३४।।।
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય કારણકે નિશ્ચય કરીને સમ્યગુદૃષ્ટિ ટંકોત્કીર્ણ એક શાયક ભાવમયપણાએ કરીને માર્ગથી પ્રવ્યુત આત્માના માર્ગમાં જ સ્થિતિકરણને લીધે સ્થિતિકારી છે, તેથી આને માર્ગચ્યવન કૃત બંધ છે નહિ, કિંતુ નિર્જરા જ છે. ૨૩૪
અમૃત જ્યોતિ મહાભાષ્ય મારગ સાચા મિલ ગયા, છૂટ ગયે સંદેહ;, હોતા સો તો જલ ગયા, ભિન્ન કિયા નિજ દેહ.” - શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી, હાથનોંધ
અત્રે સમ્યગુદૃષ્ટિના છઠ્ઠા સ્થિતિકરણ અંગનું અપૂર્વ વ્યાખ્યાન કર્યું છે ... કારણકે નિશ્ચયે કરીને જેને વસ્તુતત્ત્વને સમ્યગુપણે દેખતી સમ્યગુદૃષ્ટિ છે એવો “સગુષ્ટિ' “કંકોત્કીર્ણ – ટાંકણાથી શિલામાં ઉત્કીર્ણ – કોતરેલ અક્ષર જેવા અક્ષર સદા સ્થાયી, “એક' - અદ્વિતીય - અદ્વૈત શાયક ભાવ લાયક ભાવ ને શાયક ભાવ સિવાય બીજું કાંઈ જ્યાં છે નહિ એવા શાયક ભાવથી નિષ્પન્ન “શાયક ભાવમયપણાએ કરીને’ - ઢોલ્હીËજ્ઞામાવયત્વેન' - માર્ગથી પ્રય્યત આત્માના માર્ગમાં જ સ્થિતિકરણને લીધે - સ્થિતિ કરવાપણાને લીધે સ્થિતિકારી છે, તેથી એને - આ સમ્યગૃષ્ટિને “માર્ગ ચ્યવનકૃત' - માર્ગથી અવનથી - ભ્રષ્ટપણાથી કરાયેલો - ઉપજાવાયેલો બંધ છે નહિ - “
आत्मभावना
૩માં ઝંd wife - ૩ના ઝંતં વમfe - ઉન્માર્ગે જતાં સ્વને પણ નો વેકા - : રેતયિતા - જે ચેતયિતા મને રિ - મા થાપતિ - માર્ગે સ્થાપે છે, તો િિરહરણનુત્તો - સ સ્થિતિરયુવત: - તે સ્થિતિકરણ યુક્ત સમાવિ મુખેયવો - સથવૃષ્ટિ જ્ઞતવ્ય: - સમ્યગુર્દષ્ટિ જાણવો. || તિ માયા ગાભાવના //ર૩૪ની થતો દિ • કારણકે નિશ્ચય કરીને સથવ્રુટિ: - સમ્યગુદૃષ્ટિ દ્રોહીÊવજ્ઞાયાવમયત્વેન - ટંકોત્કીર્ણ એક લાયક ભાવમયપણાએ કરીને માત પ્રભુતસ્યાત્મનો - માર્ગથી પ્રય્યત આત્માના માર્ગો પર્વ તિવારન્ - માર્ગમાં જ સ્થિતિકરણને લીધે સ્થિતિવારી - સ્થિતિકારી છે, તો - તેથી કહ્યું - આને - સમ્યગૃષ્ટિને નાચવનચ્છતો નાતિ વંધ:- માર્ગચ્યવનકૃત બંધ છે નહિ, જિંતુ નિરવ - કિંતુ નિર્જરા જ છે. | તિ “આત્મહાતિ' आत्मभावना ॥२३४||
૩૩