Page Text
________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
सम्मदिट्ठी जीवा णिस्संका होति णिन्भया तेण । सत्तभयविप्पमुक्का जह्मा तह्मा दु णिस्संका ॥२२८॥ સમ્યગુદૃષ્ટિ જીવો નિઃશંક, તેથી નિર્ભય તે હોય;
સહભય વિપ્રમુક્ત તે કારણે રે, તેથી નિઃશંકા સોય... રે શાની. ૨૨૮ અર્થ - સમ્યગુદૃષ્ટિ જીવો નિઃશંક હોય છે, તેથી નિર્ભય હોય છે, કારણકે સત ભય વિપ્રમુક્ત છે, તેથી નિશ્ચય કરીને તેઓ નિઃશંક છે. ૨૨૮
સાત્મધ્યાતિ રીવા - सम्यग्दृष्टयो जीवा निरशंका भवंति निर्भयास्तेन ।
सप्तभयविप्रमुक्ता यस्मात्तस्मात्तु निःशंकाः ॥२२८॥ येन नित्यमेव सम्यग्दृष्टयः सकलकर्मकफलनिरभिलाषा संतः अत्यंतकर्मनिरपेक्षतया वर्तते, तेन नूनमेते अत्यंतनिःशंकदारुणाध्यवसायाः संतोऽत्यंतनिर्भयाः संभाव्यते ॥२२८।।
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય જેથી કરીને નિત્યમેવ સમ્યગુદેષ્ટિઓ સકલ કર્મફલ નિરભિલાષી સતા અત્યંત કર્મ નિરપેક્ષતાથી વર્તે છે. તેથી નિશ્ચય કરીને એઓ અત્યંત નિઃશંક દારુણ અધ્યવસાયવાળા સતા અત્યંત નિર્ભય સંભવાય છે.
“અમૃત જ્યોતિ’ મહાભાષ્ય “નિશંકપણાની, નિર્ભયપણાની, નિમુંઝનપણાની અને નિસ્પૃહપણાની જરૂર હતી, તે ઘણે અંશે પ્રાપ્ત થઈ જણાય છે અને પૂર્ણ અંશે પ્રાપ્ત કરાવવાની કરુણા સાગર ગુપ્ત રહેલાની કૃપા થશે એમ આશા રહે છે. છતાં વળી એથીએ અલૌકિક દશાની ઈચ્છા રહે છે. ત્યાં વિશેષ શું કહેવું?' - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અ. ૧૫
“સમ મહાભય ટાળતો રે સપ્તમ જિનવરદેવ; સાવધાન મનસા કરી રે ધારો જિનપદ સેવ.” - આનંદઘનજી ઉત્થાનિકા કળશમાં સૂચવ્યા પ્રમાણે સમ્યગુદૃષ્ટિઓ નિઃશંક નિર્ભય હોય એમ અત્ર પ્રતિપાદન કર્યું અને તેનું પરમ અદ્દભુત તત્ત્વ તલસ્પર્શી વ્યાખ્યાન પરમર્ષિ અમૃતચંદ્રાચાર્યજીએ પ્રકાર્યું છે, તેનો ભાવાર્થ આ પ્રકારે - કારણકે “નિત્યમેવ' - સદાય “સમ્યગુદેષ્ટિઓ... - જેને સમ્યગુ - યથાર્થપણે વસ્તુતત્ત્વ દેખતી દૃષ્ટિ પ્રાપ્ત છે એવા સાક્ષાત્ દેટા જ્ઞાની પુરુષો સત્તવર્નરૂત્તનિમિતાષા: સંત: -
आत्मभावना -
સર્દીિ નીવા - સાવૃધ્ધો ગીવા: - સમ્યગુદૃષ્ટિ જીવો નિમવા તેન - નિર્મા: તેર - તેથી નિર્ભય હોય છે નિસં દોતિ - નિઃશંકા અવંતિ - નિઃશંક હોય છે, ના સત્તમવિષ્પમુI | સ્માતુ સપ્તમવિમુવત્તા કારણકે સપ્ત ભયથી વિપ્રમુક્ત - વિશેષે કરીને પ્રકૃષ્ટપણે સર્વથા મુક્ત છે, તહ્મા હુ ાિસંવા - તમ7 નિશંકા - તેથી જ નિશ્ચય કરીને નિઃશંક હોય છે. || ત માયા માત્મમાવના ||૨૨૮ * પેન - જે કારણથી નિત્યમેવ - નિત્યે જ - સદાય સકૂટય: - સમ્યગૃષ્ટિઓ સન નિરપિતા: સંતઃ - સકલ કર્મકલથી નિરભિલાષ - નિરિચ્છ સતા અત્યંતર્મનિરપેક્ષતથા વર્તતે - અત્યંત કર્મનિરપેક્ષતાથી વર્તે છે, તેન - તે કારણથી જૂનું . ખરેખર ! નિશ્ચય કરીને તે - એઓ અત્યંતરિશંકાTષ્યવસાય: સંતો - અત્યંત નિઃશંક દારુણ અધ્યવસાયવાળા સતા - હોતા અત્યંત નિર્મા: સંમાર્થાતે - અત્યંત - સર્વથા નિર્ભય - ભયરહિત સંભાવાય છે.
તિ “આત્મતિ' માત્મભાવના ર૨૮ -
૩૪૬
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |