Page Text
________________
પુણ્યપાપ પ્રરૂપક તૃતીય અંકઃ સમયસાર ગાથા ૧૫૩
હવે શાને અજ્ઞાનને ૧મોક્ષ-હેતુ બંધ૨હેતુ નિયમે છે वदणियमाणि धरंता सीलाणि तहा तवं च कुव्वंता परमट्ठबाहिर जे णिव्वाणं ते ण विंदंति ॥१५३॥
વ્રત-નિયમો ને શીલો ધારતા રે, તપ કરતા ય અજ્ઞાન;
પરમાર્થ બાહ્ય જેઓ ખરે રે, તે ન લહે નિર્વાણ... કર્મ શુભાશુભ. ૧૫૩ અર્થ વ્રત-નિયમો તથા શીલો ધરતા અને તપ કરતા એવા પરમાર્થબાહ્ય જેઓ છે, તેઓ નિર્વાણ નથી પામતા. ૧૫૩
आत्मख्यातिटीका
-
अथ ज्ञानाज्ञाने मोक्षबंधहेतू नियमयति
-
ज्ञानमेव मोक्षहेतु -
स्तदभावे स्वयमज्ञानभूतानामज्ञानिना मन्तव्रतनियमशीलतपः प्रभृति शुभकर्म सद्भावेपि
मोक्षाभावात् ।
व्रतनियमान् धारयंतः शीलानि तथा तपश्च कुर्वतः । परमार्थबाह्या ये निर्वाणं ते न विंदंति ॥१५३॥
.
જ્ઞાન જ મોક્ષહેતુ છે
તેના અભાવે સ્વયં અજ્ઞાન ભૂત અજ્ઞાનીઓને અંતર્ વ્રત-નિયમ-શીલ-તપ પ્રમુખ
શુભ કર્મના સદ્ભાવે પણ -
મોક્ષનો અભાવ છે માટે :
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્થ
अज्ञानमेव बंधहेतुः
तदभावे स्वयं ज्ञानभूतानां ज्ञानिनां बहिर्व्रतनियमशीलतपःप्रभृति
-
शुभकर्मासद्भावेपि મોક્ષસવૂમાવાત્ ||૧||
૪૯
અજ્ઞાન જ બંધહેતુ છે
તેના અભાવે સ્વયં જ્ઞાનભૂત જ્ઞાનીઓને બહિર્ વ્રત-નિયમ-શીલ-તપ પ્રમુખ શુભ કર્મના અસદ્ભાવે પણ મોક્ષનો સદ્ભાવ છે માટે. ૧૫૩
आत्मभावना -
ગથ - હવે જ્ઞાનાજ્ઞાને - અજ્ઞાનને (અનુક્રમે) મોક્ષબંધહેતૂ - મોક્ષ બંધ હેતુ નિયમયતિ - નિયમે છે -
વ્રતનિયમાનું ધારયંતઃ - વ્રત - નિયમો ધારતાં શીતાનિ તથા - શીલો (ધારતા), તપશ્ર્વ ુર્વતઃ - અને તપ કરતાં એવો પરમાર્થવાહ્યા યે - પરમાર્થબાહ્ય - પરમાર્થથી બ્હાર જેઓ છે, તે નિર્વાળ ન વિનંતિ - તેઓ નિર્વાણ - મોક્ષ નથી વિંદતા - જાણતા - અનુભવતા. || તિ યા ગાભમાવના ||9||
ज्ञानमेव
-
- શાન જ, કેવલ જ્ઞાન જ મોક્ષહેતુઃ મોક્ષ હેતુ છે, શાને લીધે ? તમાવે તેના - જ્ઞાનના અભાવે સ્વયંમજ્ઞાનમૂતાનામજ્ઞાનિનાં --સ્વયં - પોતે - આપોઆપ અજ્ઞાનભૂત અજ્ઞાન થઈ ગયેલ એવા અજ્ઞાનીઓને, અન્તર્વતનિયમશીલતપ:પ્રકૃતિનુમÉસમાવેપિ - અન્તર્વત - નિયમ - શીલ - તપઃ પ્રમુખ શુભ કર્મના સદ્ભાવે પણ - હોવાપણામાં પણ, મોક્ષામાવાત્ - મોક્ષના અભાવને લીધે - નહિ હોવાપણાને લીધે. અજ્ઞાનમેવ - અશાન જ, માત્ર અજ્ઞાન જ ગંધહેતુઃ - બંધહેતુ છે, શાને લીધે ? તવમાવે - તેના - અજ્ઞાનના અભાવે સ્વયં જ્ઞાનભૂતાનાં જ્ઞાનિનાં - સ્વયં - પોતે - આપોઆપ જ્ઞાનભૂત - જ્ઞાન થઈ ગયેલા જ્ઞાનીઓને - વર્દિતનિયમશીનતપ:પ્રવૃતિશુમાંસમાવેવિ - બહિર્ વ્રત - નિયમ - શીલ - તપ પ્રમુખ શુભકર્મના અસદ્ભાવે પણ - નહિ હોવાપણામાં પણ - મોક્ષસભાવાત્ - મોક્ષના સદ્ભાવને લીધે – હોવાપણાને લીધે. II કૃતિ ‘આત્મજ્ઞાતિ’ ગ્રાભમાવના ||૧૩ી
-
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |