Page Text
________________
જીવાજીવ પ્રરૂપક પ્રથમ અંકઃ સમયસાર ગાથા-૬૭
શેષ અન્ય વ્યવહાર માત્ર છે -
पज्जत्तापजत्ता जे सुहुमा बादरा य जे चैव । देहस्स जीवसण्णा सुत्ते ववहारदो उत्ता ॥६७॥ પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત જે રે, વળી સૂક્ષ્મ ને બાદર તેમ;
દેહની જીવસંજ્ઞાઓ સૂત્રમાં રે, વ્યવહારથી કહી એમ... પુદ્. ૬૭ ગાથાર્થ - જે પર્યાપ્ત - અપર્યાપ્ત અને જે સૂક્ષ્મ – બાદર એવી દેહની જીવસંજ્ઞાઓ સૂત્રમાં છે, તે વ્યવહારથી કહી છે. ૬૭
__ आत्मख्याति टीका શેષમન્યdયવહારમાત્ર - -
पर्याप्तापर्याप्ता ये सूक्ष्मा बादराश्च ये चैव ।
देहस्य जीवसंज्ञाः सूत्रे व्यवहारतः उक्ताः ॥६७॥ यत्किल बादरसूक्ष्मैकेंद्रियद्वित्रिचतुःपंचेंद्रियपर्याप्तापर्याप्ता इति शरीरस्य संज्ञाः सूत्रे जीवसंज्ञात्वेनोक्ताः सप्रयोजनार्थःपरप्रसिद्ध्या घृतघटद्वयवहारः । यथा
तथा यथा हि कस्यचिदाजन्मप्रसिद्धैकघृतकुंभस्य स्याज्ञानिनो लोकस्य आसंसारप्रसिद्धाशुद्धजीवस्य तदितरकुंभानभिज्ञस्य प्रबोधनाय
शुद्धजीवानभिज्ञस्य प्रबोधनाय योयं घृतकुंभः स मृण्मयो न घृतमय
योयं वर्णादिमान् जीवः सज्ञानमयो न वर्णादिमयः इति तत्प्रसिद्ध्या कुंभे घृतकुंभव्यवहारः । इति तत्प्रसिद्ध्या जीवे वर्णादिमद्वयवहारः ॥६७।।
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય જે ફુટપણે બાદર-સૂથમ એકેદ્રિય, દ્વિદ્રિય, ત્રીદ્રિય, ચતુરિંદ્રિય, પંચેન્દ્રિય - પર્યાપ્ત-અપર્યાપ્ત એવી શરીરની સંજ્ઞાઓ સૂત્રમાં જીવસંજ્ઞાપણે કહેવામાં આવેલી છે, તે પ્રયોજનાર્થ એવો પરપ્રસિદ્ધિથી વૃતઘટવત્ (ઘીના ઘડાની જેમ) વ્યવહાર છે. જેમ કોઈ –
તેમ આ અજ્ઞાની લોક જેને આજન્મથી એક ધૃતકુંભ પ્રસિદ્ધ છે, જેને આ સંસારથી અશુદ્ધ જીવ પ્રસિદ્ધ છે, અને તેથી ઈતર કુંભથી જે અનભિન્ન છે, અને શુદ્ધ જીવથી જે અનભિજ્ઞ છે, તેના પ્રબોધનાર્થે
તેના પ્રબોધનાર્થે, “જે આ ધૃતકુંભ છે તે મૃત્તિકામય છે, નહિ કે “જે આ વર્ણાદિમાનું જીવ છે તે જ્ઞાનમય છે, વૃતમય’
નહિ કે વર્ણાદિમય એમ તેની પ્રસિદ્ધિથી -
એમ તેની પ્રસિદ્ધિથી કુંભમાં ધૃતકુંભનો વ્યવહાર છે :
જીવમાં વર્ણાદિમાનું વ્યવહાર છે. ૬૭
आत्मभावना -
શેષમીઠું વ્યવહારમાā - શેષ - બાકીનું અન્ય વ્યવહારમાત્ર છે - કેવળ વ્યવહાર છે - પાપા - પર્યાપ્ત - અપર્યાપ્ત જે સૂક્ષ વારાહ્ય રે સૈવ - અને સૂક્ષ્મ બાદર એવી જે દી નીવસંજ્ઞા: - દેહની જીવસંજ્ઞાઓ (તે) સૂત્રે - સૂત્રમાં, આગમમાં વ્યવહારત: : - વ્યવહારથી કહેવામાં આવી છે. 1 ત નયા ગાભાવના ||૬૭ના
૪૩૫
| SR No. | 022415 |
| Book Title | Samaysara Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1016 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 28 MB |