________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
જીવના વર્ણાદિ નિશ્ચયથી કયા કારણથી છે નહિ? તો કે –
एए हि य संबंधो जहेव खीरोदयं मुणेदव्यो । ण य हुंति तस्स ताणि दु उवओगगुणाधिगो जम्हा ॥५७॥ એહ સાથે સંબંધ તો જાણવો રે, અત્ર ક્ષીર ને નીર સમાન. પુદ્.
न होय. तस- १२. , उपयोग Bus ... ५६. ५७ ગાથાર્થ - અને એઓની (વર્ણાદિની) સાથેનો સંબંધ ક્ષીરોદક (ક્ષીર નીર) જેવો જ જાણવો અને तेन (91) तमो (qule) नथी, १२५3 d. () ७५योग गुथी माघ छ. ५७
आत्मख्याति टीका कुतो जीवस्य वर्णादयो निश्चयेन न संतीति चेत् -
एतैश्च संबंधो यथैव क्षीरोदकं ज्ञातव्यः ।
न च भवंति तस्य तानि तूपयोगगुणाधिको यस्मात् ॥५७॥ यथा
तथा खलु सलिलमिश्रितस्य क्षीरस्य
वर्णादि पुद्गलद्रव्यपरिणाममिश्रितस्यात्मनः सलिलेन सह परस्परावगाहलक्षणे संबंधे सत्यपि । पुद्गलद्रव्येण सह परस्परावगाहलक्षणे संबंधे सत्यपि स्वलक्षणभूतक्षीरत्वगुणव्याप्यतया
स्वलक्षणभूतोपयोगगुणव्याप्यतया सलिलादधिकत्वेन प्रतीयमानत्वाद
सर्वद्रव्येभ्योधिकत्वेन प्रतियमानत्वात् दग्नेरुष्णगुणेनेव सह तादात्यलक्षणसंबंधाभावात् अग्नेरुष्णगुणेने ह तादात्म्यलक्षणसंबंधान निश्चयेन सलिलमस्ति ।
न निश्चयेन वर्णादिपुद्गलपरिणामाः सति ॥५७॥
आत्मभावना -
कुतो जीवस्य वर्णादयो निश्चयेन न संति - 94 नवयथा या १२९४थी छ नल, इति चेत् - मने पूछो तो - एतैश्च संबंधो - मने भी साथै - I ale साथे संबंध यथैव क्षीरोदकं ज्ञातव्यः - क्षीरो - क्षीर - नीर हेम ४ वो, न च तानि तु तस्य भवंति · भने तमो - RE ना - मामान नही होता, यस्मात् उपयोगगुणाधिको - १२९४ (a आत्मा) 6पयोग गुथी माप - मति - मतिशायी छ. ॥ इति गाथा आत्मभावना ॥५७|| यथा खलु - भ५३५२ ! निश्चये अशन सलिल मिश्रितस्य क्षीरस्य - सविन मिश्रित - ४८ मिश्रित वीरनु- दूधनु, सलिलेन सह परस्परावगाहलक्षणे संबंधे सत्यपि - सलिल - ४८ साथे ५२५५२ अDusaRA संबंध सते ५, न निश्चयेन सलिलमस्ति - निश्चयथा सलिद - ४-पी नथी, शानेबी ? स्वलक्षणभूतक्षीरत्वगुणव्याप्यतया - स्वलक्षाभूत दीरत्व गुर - बी२५९॥ गुरथी व्याप्यतामे रीने सलिलादधिकत्वेन प्रतीयमानत्वाद् - सविनयी - भाजप - मति५ प्रतीयमान ५९॥नेबी0 - प्रतीत वापराने बीच, शुं? तादात्म्यलक्षणसंबंधाभावात् - HERANA - Ensu ३५ संबधना समापने दी - नोवामाने बी. नीम ? अग्नेः उष्णगुणेनेव सह - भनिनाम GAYe साये. तथा - तम वर्णादिपुद्गलद्रव्यपरिणाममिश्रितस्य आत्मनः - a पुद्दा द्रव्यपरिमोथा मश्रित आत्माना - पुद्गलद्रव्येण सह परस्परावगाहलक्षणसंबंधे सत्यपि - पुद्रय द्रव्यनी साथे परस्पर अDISEAR संबंध सते ५, न निश्चयेन वर्णादि पुद्गलपरिणामाः - निश्चयथी वह पुरबपरिमाने शानेबीच ? स्वलक्षणभूतोपयोगगुणव्याप्यतया - स्व र भूत उपयोग गुस्थी व्याप्यता जरीन सर्वद्रव्येभ्योधिकत्वेन प्रतीयमानत्वात् - सर्व द्रव्योथी माघ ५२ - विरित प्रतीयमानाने बी - प्रतीत 46 mवासाने बीय, शुं ? तादात्यलक्षणसंबंधाभावात् - Esaa - तात्म५९॥ ३५ संबंधन। मलावनेबीधे - नोवामाने बी. अनीम ? अग्नेः उष्णगुणेनेव सह - भनिन। हेभ 6 साथे. ।। इति 'आत्मख्याति' आत्मभावना ।।५७।।
૪૧૨