________________
१८४४
-(લખી રાખો ડાયરીમાં...જ) બુદ્ધિ સદા પુચના ઉદયને ઈચ્છે છે. શ્રદ્ધા પ્રારંભમાં પુણ્યના બંધને ઈચ્છે છે. આગળ વધીને તે કેવળ કર્મનિર્જરાને ઈચ્છે છે. વાસના મૂલ્યહીન મેળવે છે, અમૂલ્ય છોડે છે. મૂલ્યહીનને છોડી અમૂલ્ય તત્ત્વને ઉપાસના મેળવે છે. નવગ્રવેચક અપાવે તેવી સાધના આપણે ઘણી વાર કરી. મોક્ષ અપાવે એવી ઉપાસના કયારેય ન કરી. સાધના કરનાર કદાચ અનંતકાળ ભવભ્રમણ કરી શકે. દા.ત. નિગોદપતિત ૧૪ પૂર્વધર. ઉપાસના કરનાર અલ્પ ભવમાં મુક્તિને મેળવે છે. દા.ત. કુમારપાળ મહારાજ. સાધનામાં સિદ્ધિની તલાશ તરવરે છે. ઉપાસનામાં પરમાત્માની પ્યાસ પ્રગટે છે. સાધનાનો પ્રારંભ પ્રેરણાથી થાય છે. ઉપાસનાનો ઉદય ફુરણાથી થાય છે. બુદ્ધિ જખમ પેદા કરી મીઠું ભભરાવે છે. શ્રદ્ધા મલમ લગાડ્યા વિના રહેતી નથી. અહ, અધીરાઈ, આવેશ, આવેગ બુદ્ધિને પરણેલા છે. સમજણભરેલ, ઠરેલ ડહાપણને શ્રદ્ધા વરેલ છે. બુદ્ધિ બાહ્ય આરાધનાથી તૃપ્ત થાય છે. શ્રદ્ધા આંતરિક આરાધકભાવને પ્રગટાવે છે. વાસના અનાકર્ષક વસ્તુની અને વ્યક્તિની બાદબાકી કરે છે.