________________
૧૯ર પદ્યાનુવાદ-વિવેચનાદિયુગ નવતત્વ પ્રકરણ.
અવતરણ જૈનદર્શનમાં જીવાસ્તિકાય, ધમસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, પુલાસ્તિકાય અને કાળ, એમ છ જ દ્રવ્ય-છ જ પદાથો માનેલા છે. તેનું સ્વરૂપ ઉક્ત ૧૩ ગાથાઓમાં કહી આવ્યા. હવે તે છ દ્રામાં પરિણામિત્વાદિ ધર્મકારા, નીચેની ગાથામાં સામ્ય ધમ્મને વિચાર કહે છે – मुल- परिणामि जीव मुत्तं,
सपएसा एग खित्त किरिया य । દિર શાળા રાણા,
सध्यगय इयर अप्पवेसे ॥ १४ ॥ અથ:-પરિણામી છવ, મૂર્ત, સપ્રદેશ, એક, ક્ષેત્ર, ક્રિયા, નિત્ય કારણ, કર્તા, સર્વગત, આ બધાના ઈતર ભેદ, અને અપ્રવેશ (આ તમામને છ દ્રવ્યમાં તે વિચાર કરો. તે ૧૪ છે.
– પદ્યાનુવાદ – ( છ દ્રવ્યમાં પરિણામિતાદિ બાર ધર્મની વિચારણા છે. પરિણમિતા ને જીવતા ને, મૂર્તતા સંપ્રદેશિતા, એકતા ને ક્ષેત્રતા, સક્રિયતા ને નિત્યતા. (૧૪) કારણપણું કર્તાપણું, વળી સર્વવ્યાપકતા અને, તરાપ્રવેશિતા ભવિક! ષ દ્રવ્યમાંહિ વિચારને,
