________________
પ્રસિદ્ધ પાંચ ઇન્દ્રિયોના ૨૩ વિષયે– સ્પર્શન, ૨સન, ધ્રાણ, ચક્ષુ ને – એ પાંચ ઇન્દ્રિયોના અનુકમે સ્પ, રસ, ગંધ, રૂપ ને શ– એ પાંચ મુખ્ય વિષય છે. તે દરેકના અનુકમે ૮, ૫, ૨, ૫ ને ૩ ઉત્તર ભેદ હોવાથી કુલ ૨૩ વિષચો થાય છે, જે નામવાર નીચે મુજબ છે– ૫ ઈદ્રિના ૨૩ વિષયોને કઠો.
ઇન્દ્રિયોનાં નામ સ્પર્શનેન્દ્રિય. | રસનેન્દ્રિય. | ધ્રાણેન્દ્રિય ! ચક્ષુરિન્દ્રિય | બોન્દ્રિય મુખ્ય વિષયો ! સ્પર્શ (૮) | સ (૫) ! ગંધ (૨) [ પ (૫) | શબ્દ (૩). [૧ ગુરૂ (ભારે) I૧ મધુર (મા ઠે)
| વેત : ૧ ૨ચિત (જીવમુખ્ય ર લઘુ (હળ)/ર કષાય (તૂર) ૧ સુરભિ-
1 થી થતો શબ્દ) વિષયોના ૧૩ મૃદુ (મળ) | = તિક્ત (કડવો) ગંધ :
૨ પીત (પીળું !
' અચિત્ત." ઉત્તર
ખર (બરસઠ)/૪ કટુ (તી ) 1 (સુગંધ) | પ શીત ઠંડ)|૫ આમ(ખાટે ૨ દુરભિગંધ.
૪ નીલ (લીલું) |
વસ્તુમાંથી ઉભેદ– ૬ ઉoણ (ઉના)| (ખારે રસ - (
દુ ધ- 1
૧૫ કૃણ (કાળું) | બાકીનાં રૂપે !
પન્ન થતા શબ્દ) છ સ્નિગ્ધ | ધુર રસમાં ખરાબગંધ)
૩ મિશ્રણ
*'એક બેજાની (ચીકણો) | ગણેલ છે.) |
(જીવ ને અજીવ, રૂલ (ઉ)|
મેળવણીથી
બન્નેના સંબંધ
પદ્યાનુવાદ-વિવેચનાદિયુત નવતત્વ પ્રકરણ.
3 ર
(લાલ) | ( નિર્જીવ-જડ
૨૩
થાય છે.
તે થ થતો શદ) |