________________
E
આઠમું બંધતત્વ
(ચાર પ્રકારને બંધ; વ્યાખ્યા સહિત) પ્રકૃતિ સ્થિતિ અનુભાગ, તેમ પ્રદેશ એ ચઉ બંધ છે, પ્રકૃતિબંધ જ જાણ, જે કર્મને જ સ્વભાવ છે; કર્મ કેરા કાળને જે, નિયમ તે સ્થિતિબંધ છે, કર્મને મંદતીવ્ર રસ, અનુભાગબંધ મનાય છે. પાકપા કર્મના અણુઓ તણે, સંચય પ્રદેશ જ બંધ છે,
(કર્મની આ મૂળ પ્રકૃતિ અને ૧૫૮ ઉત્તર પ્રકૃતિ) પાંચ જ્ઞાનાવરણ ને નવ, દર્શનાવરણીય છે વેદનીય બે ભેદથી, મિહનીય અઠ્ઠાવીશ છે, ચઉહિ આયુ એકસો ત્રણ, નામક પ્રકાર છે. ૩૬ બે ગોત્રકમાં પ્રકાર ને, અંતરાય પાંચ પ્રકાર છે, અડ એકસે પચ્ચાસ ઉપર, અષ્ટકર્મ–પ્રભેદ છે,
(આઠે કર્મના સ્વભાવો) આંખના પાટા સમે જ, સ્વભાવ જ્ઞાનાવરણને, વળી દ્વારપાળ સમે કહ્યો છે, દર્શનાવરણીયને. આ૩ળા વેદન, મધુલિત અસિની, ધારના સરખું જ છે, મદિરા સમું મેહનીય ને, બેડી સમું આયુષ્ય છે; નામ ચિતારા સમું, કુંભાર સરખું નેત્ર છે, અંતશય ભંડારી સરીખું, આઠમું એ કર્મ છે. ૩૮
