________________
મિથ્યાત્વમોહના ઉદયથી પ્રાણિઓને સત્યતવની શ્રદ્ધા-રુચિ થતી નથી, માટે તે મિથ્યાત્વમોહને નાશ થવાથી, તત્વની યથાર્થ સ્વરૂપે જે
ચ થાય, તે સમ્યક્દર્શન કહેવાય. તત્વનું યથાર્થ જ્ઞાન તે સમ્યકજ્ઞાન કહેવાય અને હિંસાદિ કાષાયિક ભાવની નિવૃત્તિ તેમજ અહિંસાદિ વિશુદ્ધભાવની જે પ્રાપ્તિ તે ચારિત્ર કહેવાય, તેમાં પ્રથમ અહિં સમ્યક્રદર્શનના વિષયભૂત નવતત્વનું સ્વરૂપ સંક્ષેપથી કહેવામાં આવે છે –
મૂ—[ળાથા] કયા-
કયા પુus, વાવા-ss-સંતો નિકાળા बंधो मुक्खो य तहा, नवतता हुंति नायव्वा ॥१॥ चउदस चउदस बाया,-लीसा बासी अ हुंति बायाला । सत्तावन्नं बारस, चउ नव मेआ कमेणसिं ॥२॥ ગાથાર્થ-તત્વ (=પદાર્થ) નવ છે. તે આ પ્રમાણે, ૧ જીવતત્વ, ૨ અવતત્ત્વ, ૩પુણ્યતત્વ, ૪પાપતત્વ, ૫ આસવતત્ત્વ, ૬ સંવરતત્વ, છનિજ રાતત્વ, ૮ બંધતત્વ ને ૯ મોક્ષતવ, ૧૫. આ જીવતરવના ૧૪, અજીવતવના ૧૪, પુણ્યતત્વના ૪૨, પાપતના ૮૨ આસવતવના ૪૨, સંવરતત્વના પ૭, નિજ રાતત્વના ૧૨, બંધતત્ત્વના ૪, અને મોક્ષતાવના ૯ ભેદે છે. એ પ્રમાણે નવ તત્તવના ભેદો અનુકામે જાણવા ૨.