________________
नवतत्वबोध. (१) तेषां निर्विनागा नागा: पुनः प्रदेशा नच्यते । તેમના ફરી વિભાગ ન થઈ શકે તેવા ભાગને પ્રદેશ કહે છે.
परमाणवः पुन: परस्परमसंबधा अतीव सूक्ष्मा:स्कंधादिकारण रूपा निर्विन्नागा एव ज्ञातव्याः।
પરસ્પર સંબંધ વગરના, અતિસૂક્ષ્મ, સ્કંધ વિગેરેના કારણ ૫ અને જેને વિભાગ થઈ શકે નહીં તે પરમાણ જાણવા
एवं अजीवा: चतुर्दशनेदा नवंति । એવી રીતે અજીવતત્વ ચાર પ્રકારનું છે. ૫.
अथ एतेषां विशेषस्वरूपं प्ररूपयति । - હવે તેમનું વિશેષ રવરૂપ કહે છે. धम्माधम्मापुग्गल,नह कालो पंच हुँति अ
ज्जीवा। चलणसहावो धम्मो, थिरसंठाणो अहम्मो
अ॥६॥ ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, પુદ્ગલાસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય અને કલ એ પાંચ અજીવ દ્રવ્ય છે. તેમાં જેને ચલન સ્વભાવ ગુણ હેય તે ધર્માસ્તિકાય અને જેને સ્થિર સ્વભાવ ગુણ હેય તે અધર્મસ્તિકાંય કહેવાય છે. ૬
