________________
૧૭૦
મનની સ્થિરતા એ છદ્મસ્થનું યાન છે; જ્યારે કાયાની નિશ્ચલતા-નિષ્પકંપતા એ કેવલીનું ધ્યાન છે. જે અગીવલી:
આ ગુણસ્થાને બાકી રહેલ સૂક્ષ્મ કાયયોગનો નિરોધ કરી અગી બનવાનું હોવાથી આ ગુણસ્થાન અગીડેવલી કહેવાય છે. આ ગુણસ્થાનમાં પ્રવેશ કરતાં જ જીવ સમુચ્છિન્ન-બુપરતક્રિયાઅનિવૃત્તિ એવું ચોથું શુકલધ્યાન શરૂ કરે છે. જેમાં ક્રિયા શૂન્ય બનવાની છે કે જે ફરી પાછા ફરવાની નથી એવું ચુપરતક્રિયાઅનિવૃત્તિ ધ્યાન છે. આ સ્થાન પાંચ (અ, ઈ, ઉ, 4, અને લ) ઉચ્ચારપ્રમાણ કાલનું અથાંત અસંખ્યાતસમયપ્રમાણ છે. આ ધ્યાનમાં જીવ શેલેશીકરણ–મેરૂ પર્વતની માફક અચલ અને નિષ્પકંપ બને છે. પાંચ હસ્તાક્ષર કાલ પ્રમાણ ધ્યાનમાં જીવને સૂક્ષ્મ કાયમને નિરોધ થતાં અંતે સૂક્ષ્મકાયપ્રવૃત્તિરૂપ સૂક્ષ્મ આત્મસ્પંદન પણ બંધ પડી જાય છે, આ કારણે ચોથું શુંકલધ્યાન મેક્ષના ધારરૂપ છે. ૫
આ ગુણસ્થાને જીવને કાઈપણું કર્યપ્રકૃતિનો બંધ, ઉદય અને સત્તા એ કાંઈ હોતાં નથી.
આ ગુણસ્થાનના ઉપન્ય સમયે (અંત સમયના પૂર્વ સમયે) (૧) ઔદારિક, (૨) કિય, (૩) આહારક, (૪) તૈજસ. (૫) કામણ એ શરીર; (૬) ઔદારિક, (૭) વૈકિય, (૮) આહારક, (૯) તૈજસ, (૧૦) કામણ એ બંધન, (૧૧) ઔદારિક, (૧૨) વૈકિય, (૧૩) આહારક, (૧૪) તૈજસ, (૧૫) કાર્પણ એ સંઘાત; (૧૬)
ઔદારિક, (૧૭) વૈકિય, (૧૮) આહારક એ અંગે પાંગ; (૧૯) વજઋષભનારાય, (૨૦) –ષભનારા, (૨૧) નારાચ, (૨૨) અર્ધ ૪ જુઓ ગુણસ્થાનકમારોહ ગા. ૧૦૧
ગા. ૧૦૪ થી ૧૧૦
સ
-
