________________
૬૨૨
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે સિદ્ધાંત માનનારા શાસ્ત્રો, અહિંસા વગેરે ઘટી શકતા ન હોવાથી
આ છેલ્લી તાપ પરીક્ષામાંથી પાસ થતા નથી. - વીતરાગસર્વજ્ઞ પ્રણીત શ્રી જૈન પ્રવચનનો મૂળભૂત સિદ્ધાન્ત નિત્યાનિત્ય વગેરે અનેકાન્તનો હોવાથી એમાં અહિંસા વગેરે સહજ રીતે સુઘટ છે એ આપણે જોઈ ગયા છીએ. માટે જૈન દર્શન કષછેદ અને તાપ એ ત્રણે પરીક્ષામાંથી પાસ થાય છે.
હિંસા અંગેનો કેટલોક બાકીનો વિચાર આગામી લેખમાં જોઈશું.
લેખાંક
આ ૪૫
આત્માને નિત્યાનિત્ય માનનાર જૈનમતે હિંસા-અહિંસા વગેરે સુઘટ છે એ ગયા લેખમાં જોયું. હવે હિંસા અંગેની જ કેટલીક બાકીની વાતોનો
આ લેખમાં વિચાર કરવાનો છે. પૂર્વપક્ષ - શિકારીથી હરણ-શૂકર વગેરે જે જીવની હિંસા થઈ રહી છે તે હિંસ્યજીવનું એ વખતે મરણવેદનાનુકૂળ અશુભકર્મ ઉદયમાં હોય છે કે નહીં? જો એનું એવું અશુભકર્મ ઉદયમાં ન હોય તો શિકારી લાખ મહેનત કરે, એ જીવની હિંસા કરી શકવાનો નથી જ. અને જો અશુભકર્મનો ઉદય હોય, તો એ ઉદયના કારણે જ એ જીવ મરવાનો જ છે, શિકારીએ તીર ન છોડ્યું હોય તો પણ કુદરતી બીજી કોઈ પણ પરિસ્થિતિ એવી નિર્માણ થાય કે એ જીવનું મોત થાય જ. કારણ કે એવો કર્મોદય છે. એટલે મુખ્યતયા તો એવા કર્મોદયના કારણે જ એનું મોત થયું છે, પછી હત્તા શિકારીને શું દોષ લાગે?
શંકા - પણ હત્તા શિકારીએ એવાં તીર વગેરેનાં ઘા કર્યા
